Liczba kobiet, które wykonały badania cytologiczne choć raz w życiu wzrosła do 85%, tj. o 6 pkt proc., a badanie mammograficzne - o 7 pkt proc. do 47% w ciągu ostatnich pięciu lat. Blisko co piaty dorosły mieszkaniec Polski został chociaż raz przebadany w kierunku wykrywaniaraka jelita grubego, a co trzeci mężczyzna (co najmniej 40-letni) miał badanie lekarskie prostaty, podał Główny Urząd Statystyczny (GUS). Szczepienia przeciw grypie w Polsce nie są powszechne.
"Wyraźnie zwiększa się liczba kobiet wykonujących badania cytologiczne (wzrost o 6 pkt proc.). Ponad 85% dorosłych kobiet miało wykonane badanie mammograficzne. Badania wykonywane były głównie w celach profilaktycznych: na wyraźne życzenie pacjentki (44% wskazań) lub jako zalecenie lekarskie (39%). Tylko co 8. kobieta stwierdziła, że skorzystała z ogólnokrajowego lub lokalnego programu cytologicznych badań profilaktycznych" - czytamy w raporcie pt. " Zdrowie i zachowanie zdrowotne mieszkańców Polski w świetle Europejskiego Ankietowego Badania Zdrowia (EHIS) 2014 r."
W grupie nieobjętych badaniem cytologicznym znaczący udział miały kobiety bardzo młode i najstarsze (co najmniej 70-letnie). Ponad 40% kobiet poddających się takim badaniom wykonało je stosunkowo niedawno (tj. w ciągu ostatnich 12 miesięcy), podano także.
Wyniki badania wskazują także na dalszy wzrost powszechności badań mammograficznych (wzrost o blisko 7 pkt proc.). Ponad 47% kobiet dorosłych przynajmniej raz w swoim życiu miało wykonane takie badanie. Najczęściej rentgenowskie badania piersi wykonują kobiety w wieku 50-69 lat (ponad 4/5 kobiet w tej grupie wieku zostało chociaż raz w życiu przebadane) i prawie połowa kobiet trochę młodszych i najstarszych.
GUS podał, że w ponad 70% przypadków badania mammograficzne wykonano w ciągu ostatnich 3 lat. Blisko 70% przebadanych kobiet wykonało to badanie kontrolnie, korzystając z ogólnodostępnego programu badań mammograficznych (41% kobiet) lub samodzielnie podjęło decyzję o badaniu (28%), a tylko co czwarte wynikało z zalecenia lekarskiego.
Blisko co piąta osoba dorosła została chociaż raz w życiu przebadana w kierunku wykrywania raka jelita grubego, wykonując kolonoskopię lub badanie krwi utajonej w kale. Badania częściej wykonywały kobiety niż mężczyźni, a najczęściej osoby 50-letnie lub starsze. W tej grupie wieku wykonanie takich badań deklarowała co najmniej co czwarta osoba.
Jak wynika z EHIS, co trzeci mężczyzna (co najmniej 40-letni) miał badanie lekarskie w kierunku nowotworu złośliwego prostaty. Częstość wykonywania takiego badania rośnie wraz z wiekiem - np. w przypadku 40-latków tylko co dziewiąty był przebadany, a wśród mężczyzn 70-letnich lub starszych 2/3 tych osób (75% zostało przebadanych w ciągu ostatnich 3 lat).
Według GUS, szczepienia przeciw grypie w Polsce nie są powszechne. Tylko co piąty mieszkaniec Polski szczepił się kiedykolwiek na grypę. Najliczniej szczepiły się osoby dorosłe (co najmniej 30- letnie), znacznie rzadziej szczepieniom przeciw grypie poddawane były dzieci. W ciągu ostatnich 2 lat (w 2013 i 2014 r.) szczepieniom przeciw grypie poddał się tylko co 18. mieszkaniec Polski, najczęściej były to osoby starsze, co najmniej 60-letnie, najrzadziej natomiast - dzieci i młodzież do 20 roku życia.
Z badania wynika, że co trzeci dorosły mieszkaniec Polski został zaszczepiony przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu B. Ponad 1/3 wykonała szczepienie w ciągu ostatnich 5 lat. Kobiety częściej niż mężczyźni poddawały się temu szczepieniu.
GUS podał, że wzrasta częstość wykonywania badań poziomu cholesterolu we krwi.
"Trzy na cztery osoby dorosłe przynajmniej raz w życiu miały takie badanie (5 lat temu - tylko połowa dorosłych), najczęściej przeprowadzały je osoby dojrzałe po 60 roku życia. Badanie to wykonują częściej kobiety niż mężczyźni" - czytamy dalej.
Blisko co 15. dorosły mieszkaniec Polski nigdy nie miał mierzonego ciśnienia krwi i najwięcej takich przypadków odnotowano oczywiście wśród ludzi bardzo młodych, tj. do 20. roku życia (w tej grupie co trzeci), podał także GUS.
Wzrasta także częstość kontroli poziomu cukru we krwi. Tylko co piąty dorosły nigdy nie kontrolował poziomu cukru we krwi (w 2009 - nieco rzadziej niż co trzeci). Badania w kierunku cukrzycy są natomiast często wykonywane u ludzi co najmniej 50-letnich i starszych. W okresie ostatnich 12 miesięcy poprzedzających realizację wywiadu badaniom takim poddało się 2/3 ogółu tej populacji.
Z badania wynika, że 98% dzieci chodzących do szkoły (poza uczniami klas "zerowych") ćwiczy na lekcjach wychowania fizycznego.
"Dzieci szkolne są bardziej aktywne fizycznie. Co drugie dziecko (5 lat temu tylko co trzecie) regularnie uprawiało sport lub rekreację poza lekcjami wychowania fizycznego (54% chłopców i około 45% dziewcząt). W tej grupie aktywnych co 10-te dziecko ćwiczyło dodatkowo tylko 1 godzinę w tygodniu, 20% z nich przeznaczało na taką formę aktywności 2 godziny w tygodniu, 38% - od 3 do 5 godzin, a kolejne 31% - 6 godzin lub więcej" - czytamy w raporcie.
Podobnie jak w 2009 r., dzieci (pytanie dotyczyło dzieci w wieku 2-14 lat) spędzały przed ekranem (telewizora, komputera, tabletu lub smartfona) przeciętnie 2,2 godziny dziennie, chłopcy nieco więcej niż dziewczęta. Co czwarte dziecko przeznaczało na to średnio 1 godzinę dziennie, co trzecie 2 godziny, co piąte 3 godziny, a co ósme dziecko - nawet 4 godziny.
Badanie "Zdrowie i zachowanie zdrowotne mieszkańców Polski w świetle Europejskiego Ankietowego Badania Zdrowia (EHIS) 2014 r." zostało przeprowadzone w okresie wrzesień-grudzień 2014 r. Wylosowano 24 tys. mieszkań. Wywiady przeprowadzono w 12,2 tys. gospodarstw domowych, w których zbadano 28 826 osób, mieszkających na obszarach miejskich i wiejskich całego kraju, w tym 24 156 osób w wieku 15 lat i więcej (zwanych dalej osobami dorosłymi) oraz 4 670 dzieci w wieku 0-14 lat. Uzyskane informacje statystyczne zostały uogólnione na ludność Polski zamieszkałą w gospodarstwach domowych według stanu na 31 grudnia 2014 roku. Pozyskane wyniki są reprezentatywne na poziomie kraju, a wybrane informacje - również na poziomie województw.
