Jest projekt. Rząd wyda miliardy na atom

"Zgodnie z założeniami dotyczącymi modelu finansowania inwestycji w zakresie EJ1, Skarb Państwa jest bezpośrednio zaangażowany w jej realizację, zarówno w roli bezpośredniego inwestora, jak i gwaranta wierzytelności innych kredytodawców, a projekt ma zostać sfinansowany w 30 proc. z kapitału własnego i w 70 proc. z kapitału obcego" - napisano w uzasadnieniu.

Założono, że finansowanie zewnętrzne będzie zaciągane po wniesieniu w całości wkładu własnego właściciela, zgodnie z zasadą "equity first".

"Co za tym idzie, projekt ustawy przewiduje zapewnienie finansowania inwestycji w wysokości 60,2 mld zł w ramach dokapitalizowania spółki PEJ przez Skarb Państwa w latach 2025-2030. Pozostała kwota zostanie pozyskana z instytucji finansowych, przede wszystkim zagranicznych instytucji wspierających eksport wywodzących się z państw dostawców sprzętu, w tym agencji kredytów eksportowych, w szczególności amerykańskiej agencji kredytów eksportowych Export-Import Bank of the United States" - dodano.

Według założeń finansowanie kapitału własnego PEJ w wys. ok. 60 mld zł zostanie zapewnione w ramach dokapitalizowania PEJ ze środków budżetu państwa lub skarbowych papierów wartościowych.

W uzasadnieniu do projektu zastrzeżono, że w przypadku dokonania dokapitalizowania wkładem niepieniężnym w postaci skarbowych papierów wartościowych, odpowiednio pomniejszony zostanie limit wydatków budżetu państwa na wniesienie wkładu pieniężnego - o wartość nominalną przekazanych skarbowych papierów wartościowych.

W tzw. specustawie jądrowej określono maksymalne limity wydatków budżetu państwa na wniesienie wkładu pieniężnego.

I tak, w 2025 r. ma to być 4,6 mld zł, w 2026 r. 11 mld zł, a w 2027 r. 14 mld zł, w 2028 r. 13 mld zł; w 2029 r. 11 mld zł i w 2030 r. 6,6 mld zł.

"Odnosząc się do decyzji Komisji Europejskiej o zgodności pomocy publicznej dotyczącej inwestycji w zakresie EJ1 z rynkiem wewnętrznym należy zauważyć, że od września 2023 r. trwa postępowanie pre-notyfikacyjne obejmujące cały pakiet rozwiązań przewidujących wsparcie publiczne spółki PEJ – oprócz zapewnienia przez Skarb Państwa finansowania części kapitałowej inwestycji planowane jest również udzielenie jej gwarancji lub poręczeń w imieniu i na rachunek Skarbu Państwa dla zapewnienia uzyskania finansowania dłużnego niezbędnego do pokrycia kosztów realizacji inwestycji oraz objęcie fazy eksploatacji Projektu kontraktem różnicowym (CfD), uwzględniającym uwarunkowania polskiego rynku energii elektrycznej" - napisano w uzasadnieniu.

Zaznaczono, że zgodnie ze stanowiskiem prezentowanym przez stronę polską w trwającym postępowaniu, jako że przewidywane parametry kontraktu różnicowego dla inwestycji w zakresie EJ1 ustalone będą na warunkach, które pozwalają uzyskać wewnętrzną stopę zwrotu z wniesionego przez państwo wkładu pieniężnego na poziomie uznanym za rynkowy, dokapitalizowanie to nie będzie stanowić pomocy publicznej.

"Stanowisko to musi zostać uzgodnione z Komisją Europejską w procesie notyfikacji mechanizmu wsparcia dla inwestycji w zakresie EJ1, dlatego udzielenie wsparcia publicznego będzie możliwe dopiero po wydaniu przez Komisję Europejską decyzji, która potwierdzi ww. stanowisko albo uzna dokapitalizowanie za element przyznawanej pomocy publicznej, zgodnej z rynkiem wewnętrznym. Wydanie decyzji spodziewane jest w 2025 r." - napisano.

Obecna wersja Programu Polskiej Energetyki Jądrowej (PPEJ) z 2020 r. zakłada budowę 6-9 GW mocy zainstalowanej w energetyce jądrowej w oparciu o duże sprawdzone reaktory PWR. Przewidywano, że oddanie do eksploatacji pierwszego bloku elektrowni jądrowej nastąpi w 2033 r., a drugiego w 2043.

Należąca w 100 proc. do Skarbu Państwa spółka Polskie Elektrownie Jądrowe jako inwestorem i operatorem. Jako partnera dla pierwszej elektrowni poprzedni rząd wskazał konsorcjum Westinghouse-Bechtel.

Pierwsza elektrownia w amerykańskiej technologii AP1000 ma powstać w lokalizacji Lubiatowo-Kopalino na Pomorzu. Ma to być elektrownia o mocy elektrycznej do 3750 MWe, a pierwszy reaktor tej elektrowni, według ostatnich zapowiedzi, powinien ruszyć w 2035 r.