"Przedstawiciele Watchdog Polska skierowali do Orlenu wniosek o udostępnienie informacji publicznej dokładnie 9 grudnia 2020 r., czyli dwa dni po tym, jak ówczesny prezes Orlenu Daniel Obajtek ogłosił, że koncern przejmuje wydawnictwo Polska Press. Tego dnia na stronie koncernu paliwowego pojawił się również komunikat na ten temat. Przypomnijmy, że umowę dotyczącą zakupu Polska Press przez Orlen podpisano dopiero 1 marca 2021 r." - poinformował we wtorek portal Press.pl
NSA oddalił skargę kasacyjną ws. zakupu Polska Press
Orlen nie odpowiedział na pytania Watchdog Polska. Według koncernu nie stanowiły one informacji publicznej. Uznano, że organizacja pyta o sprawy dotyczące majątku spółki kapitałowej – samodzielnego podmiotu prawnego. Dodano, że "informacje te stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa PKN Orlen (także ze względu na zobowiązania kontraktowe wiążące spółkę) i również z tego powodu nie mogłyby zostać ujawnione".
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Watchdog Polska zaskarżyła bezczynność spółki do sądu administracyjnego. W skardze zaznaczono, że Orlen jest "podmiotem zobowiązanym do udostępniania informacji, a zakup przez spółkę skarbu państwa koncernu wydającego 20 regionalnych tytułów jest przedmiotem debaty publicznej" - podał Press.pl.
W odpowiedzi na skargę koncern paliwowo-energetyczny argumentował, że działania, o które pyta organizacja, mieszczą się w zakresie przedmiotu działalności spółki, jednak nie są częścią jej zadań publicznych.
Do argumentacji Orlenu przychylił się Wojewódzki Sąd Administracyjny (WSA). 17 grudnia 2021 r. orzekł, że "w przypadku spółki prawa handlowego (podmiotu prawa prywatnego), która wykonuje zadania publiczne, informację publiczną stanowią wyłącznie te dane, które związane są ściśle z wykonywanymi przez tę spółkę zadaniami publicznymi" - w tym przypadku działaniami na rynku paliwowo-energetycznym.
"Orzeczenie jest niebezpieczne"
Jak pisze portal Press, Naczelny Sąd Administracyjny (NSA) przyjął tę samą linię orzeczniczą i 9 maja br. oddalił skargę kasacyjną Watchdog Polska.
"To orzeczenie jest niebezpieczne z punktu widzenia konstytucyjnej zasady jawności działania państwa. Wyrok pozwala bowiem na to, by spółki skarbu państwa lub spółki komunalne nie podlegały zasadzie jawności, jeśli robią coś poza głównym nurtem swojej działalności. A to prosta droga do tego, by ukrywać różne działania państwa" - powiedział Press.pl Szymon Osowski z Watchdog Polska.
"To absurdalne: państwo poprzez spółkę skarbu państwa wpłynęło na rynek medialny i wydaje dziś prasę, a my nie możemy dowiedzieć się szczegółowo, na jakich zasadach do tego doszło" – podsumował