WNP zrzesza znaczną część republik byłego Związku Radzieckiego. Z założenia Wspólnota polega na współpracy politycznej, gospodarczej, jak również na rozwiązywaniu problemów o skali międzynarodowej, które dotykają jej członków.
WNP to blok zintegrowanych państw, który miał stanowić strukturę przejściową i umożliwić stabilizację sytuacji politycznej po rozpadzie ZSRR.
Najważniejszy organ Wspólnoty Niepodległych Państw stanowi Rada Szefów Państw, która odpowiada za międzyrządowe zarządzanie siłami zbrojnymi. Pozostałymi organami są: Rada Szefów Rządów, Rada Ministrów Spraw Zagranicznych, Rada Ministrów Spraw Wewnętrznych, Rada Ministrów Obrony, a także Rada Dowódców Wojsk Ochrony Pogranicza.
WNP - rys historyczny
WNP powstała na mocy tzw. układu białowieskiego z 8 grudnia 1991, podpisanego przez prezydentów Rosji Borysa Jelcyna i Ukrainy Leonida Krawczuka oraz Przewodniczącego Rady Najwyższej Białorusi Stanisława Szuszkiewicza. Wspólnota stanowiła alternatywę dla rozwiązanych struktur Związku Radzieckiego.
Do *państw założycielskich Wspólnoty Niepodległych Państw * należały Rosja, Ukraina i Białoruś, które 8 grudnia 1991 roku podpisały porozumienie znane jako układ białowieski – sygnatariuszami byli Borys Jelcyn, Leonid Krawczuk i Stanisław Szuszkiewicz.
Wkrótce do WNP dołączyło osiem kolejnych państw: Uzbekistan, Mołdawia, Armenia, Azerbejdżan, Turkmenistan, Tadżykistan, Kirgistan i Kazachstan. W latach 1993–2009 do Wspólnoty Niepodległych Państw należała też Gruzja. Turkmenistan i Ukraina, należące do układu od 1991 roku, nie ratyfikowały statutu WNP (dane na rok 2017).