Europosłowie, ustanawiając Dzień Pamięci Ofiar Nazizmu i Stalinizmu, odwołali się do Konwencji ONZ o niestosowaniu przedawnienia zbrodni wojennych i zbrodni przeciwko ludzkości. Wykorzystali także przepisy Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności dotyczące przestrzegania praw człowieka, prawa do życia, zakazu tortur oraz zakazu niewolnictwa i pracy przymusowej.
Były europarlamentarzysta, historyk profesor Wojciech Roszkowski wyjaśnia, że ten dzień ma uświadamiać Europejczykom, czym były oba totalitaryzmy. Profesor Roszkowski podkreśla, że szczególnie ważne jest, by uświadomić mieszkańcom zachodniej Europy, jakie piętno odcisnął na krajach Europy wschodniej stalinizm. Trzeba przypomnieć - mówi historyk - że kraje Europy wschodniej nie z własnej woli pady ofiarą reżimu komunistycznego i zostały zsowietyzowane. Jednym z efektów tamtych wydarzeń jest zacofanie ekonomiczne tego regionu starego kontynentu.
Historyk przypomina, że o zbrodniach nazistowskich świat doskonale wie, zaś o stalinowskich zbrodniach mówi się znacznie mniej, choć oba totalitaryzmy były jednakowo okrutne. Niemcy - przypomina profesor Roszkowski - wręcz przemysłowo eksterminowali w obozach zagłady Żydów i Słowian, sowieci robili to samo, wysyłając ludzi do gułagów na dalekiej Syberii, gdzie z głodu i przepracowania masowo umierali.
Profesor Roszkowski podkreśla, że Dzień Pamięci Ofiar Nazizmu i Stalinizmu powinien być traktowany jako jeden z elementów procesu przywracania prawdy historycznej. Ma to szczególne znaczenie wobec prób relatywizowania historii przez część środowisk niemieckich i zakłamywanie historii przez władze Rosji.