Prezydent Bronisław Komorowski powiedział na Westerplatte, że 71. lat temu wraz z wybuchem wojny runął świat, wywróciło się wszystko co było podstawą egzystencji państw i narodów. Dodał, że wywrócił się świat poszczególnych ludzi - obrońców, którzy mieli odwagę stawić czoło fali totalitaryzmu, ich rodzin i całych państw. Prezydent podkreślił, że na Wybrzeżu rozpoczęła się skuteczna walka ku wolności. Przypomniał, że wczoraj obchodziliśmy radosną rocznicę 30-lecia Porozumień Sierpniowych, rocznicę zrywu, który zakończył się upadkiem systemu komunistycznego.
Bronisław Komorowski powiedział też, że wspominając wydarzenia sprzed 71. lat warto widzieć w nich potwierdzenie ideałów ojców założycieli Unii Europejskiej, którzy mówili - nie było Europy, była wojna. Dzisiaj jest Europa, my możemy czuć się bezpieczniejsi, możemy lepiej i skuteczniej zagospodarowywać polską wolność i lepiej zagospodarowywać wolność w Europie - mówił prezydent. Podkreślił też, że należy się cieszyć się, iże odzyskaliśmy to, co na Westerplatte runęło.
Metropolita gdański arcybiskup Sławoj Leszek Głódź powiedział, że w 1939 roku Westerplatte było miejscem rozpoczęcia II wojny światowej, starcia cywilizacji życia z cywilizacją śmierci. Arcybiskup Głódź podkreślił, że 1 września był początkiem zagłady, a świt na Westerplatte i w Wieluniu wpisał się w cały holokaust II wojny światowej. Dodał, że na Westerplatte starcie rozpoczęło się, ale też niejako zakończyło, gdy przybył tu wysłannik pokoju, papież Jan Paweł II.
Historyk Norman Davies złożył hołd emigracyjnemu rządowi londyńskiemu podkreślając, że odegrał on bardzo ważną rolę w ciągłości i legitymacji konstytucji Polski. Przypomniał też postać zmarłego tragicznie prezydenta Ryszarda Kaczorowskiego - ostatniego prezydenta na uchodźstwie, żołnierza armii generała Andersa. Profesor Norman Davies mówił, że szkodliwa mitologia rośnie szybciej niż solidna wiedza historyczna i dlatego ważne jest pielęgnowanie pamięci. Podkreślał, że decyzja o ewakuacji rządu i prezydenta w 1939 roku była słuszna i dodał, iż podobny plan posiadał szef brytyjskiego rządu Winston Churchill, który miał uchodzić do Kanady.
Historyk podkreślał, że Polska w 1939 roku była inna od dzisiejszej Polski, miała inne terytorium, inny ustrój polityczny, inny przekrój ludzi. Zwrócił uwagę, że mimo tego pluralizmu społeczeństwo stało się wzorowo solidarne przeciw napadowi III Rzeszy. Norman Davies apelował także o uczczenie pamięci poległych gdańszczan. Przypomniał, że w 1939 roku Gdańsk nie był miastem polskim, był tak zwanym Wolnym Miastem pod nadzorem Ligi Narodów, a większość mieszkańców była Niemcami. Zaznaczył, że przez zbrodniczą wojnę ludzie ci stracili swoją małą ojczyznę, swoją tożsamość i dziesiątki tysięcy istnień. Zaznaczył, że pamięć o nich jest naszym moralnym i chrześcijańskim obowiązkiem.
Gospodarz uroczystości, prezydent Gdańska Paweł Adamowicz podczas uroczystości na Westerplatte podkreślił, że w 1939 roku Polacy jako pierwsi stanęli w obronie wolności - zarówno Polski jaki Europy. Postawiliśmy tamę rozlewającemu się nazizmowi - dodał. Paweł Adamowicz zaznaczył, że każdy powinien postawić sobie pytanie czym jest wolność, powinien jej bronić, a gdy trzeba, oddać za nią życie.
Uroczystości rozpoczął pokaz materiału archiwalnego z czasów wojny. Następnie odbyła się rekonstrukcja historyczna w reżyserii Bogusława Wołoszańskiego. Popularyzator historii wraz z grupą miłośników rekonstrukcji, zaprezentował obronę jednej z placówek na Westerplatte z pierwszych chwil wybuchu działań wojennych. Rekonstrukcja odbyła się u stóp pomnika, a w inscenizacji wzięło udział około 100 osób. Użyto także ówczesnego uzbrojenia, w tym ciężkich karabiny maszynowych, broni osobistej oraz działek kalibru 75 milimetrów. Podczas rekonstrukcji pokazano obronę historycznej placówki PROM, która jest symbolem heroicznej walki Bohaterów Westerplatte. Współczesnym elementem było wejście do kanału portowego korwety Marynarki Wojennej.
Odbył się również Apel Pamięci zakończony oddaniem salw honorowych. Na koniec złożono wieńce przed Pomnikiem Obrońców Wybrzeża.
Informacyjna Agencja Radiowa (IAR)
