Finał Młodzieżowej Akcji Obywatelskiej "20 lat wspólnie" odbył się w środę w Sali Kolumnowej Sejmu. Uczniowie z całej Polski przedstawili 50 najciekawszych prezentacji, upamiętniając pierwsze wolne i demokratyczne wybory samorządowe w powojennej historii Polski.
- rocznica pierwszych wolnych wyborów samorządowych po 1945 r. mija 27 maja.
"+20 lat wspólnie+ to obywatelska akcja, dzięki której uczniowie mogli dowiedzieć się, co zależy od samorządu w ich gminach, powiatach i województwach" - powiedziała minister edukacji Katarzyna Hall. Podkreśliła, że do akcji, którą MEN zorganizował z Centrum Edukacji Obywatelskiej, przystąpiło ponad 1000 szkół.
"Cieszę się, że tylu uczniów zmobilizowało się i zainteresowało działalnością i przeszłością samorządów" - mówiła Hall zaznaczając, że dla dzieci i młodzieży to, co działo się w 1990 r. jest już historią.
Tematem prac uczniów są zmiany, jakie zaszły w konkretnych miastach i gminach w okresie ostatnich 20 lat. Na plakatach i fotografiach uczniowie przedstawili rozwój infrastruktury swoich rodzinnych miejscowości m.in. powstające biblioteki, drogi i mosty czy oczyszczalnie ścieków.
Uczniowie rozmawiali m.in. z byłymi lub obecnymi wójtami, radnymi lub prezydentami miast np. o różnicach między okresem PRL a latami po 1989 r. Prowadząc rozmowy, uczniowie często zaczynali od tego, co jest dla nich najbardziej widoczne - estetyki miasta. Pytali np., czy miasto wypiękniało? Czy pojawiły się nowe skwery, odnowione budynki? Inne pytania dotyczyły np. działalności domów kultury lub lokalnych muzeów.
Dyrektor Centrum Edukacji Obywatelskiej Jacek Strzemieczny wyjaśnił, że w przypadku każdego stwierdzonego osiągnięcia, uczniowie starali się dociec, które władze samorządowe miały wpływ na dany sukces i na czym on polegał. "W ten sposób akcja zaangażowała uczniów w tworzenie lokalnego kapitału społecznego i pozwoliła wykształcić w nich strategicznie ważne dla Polski postawy obywatelskie" - ocenił.
Jedną z wielu prac przedstawiła m.in. Joanna Soćko, opiekunka uczniów z Zespołu Szkół w Pozezdrzu (woj. warmińsko-mazurskie). W jej szkole uczniowie podzieleni na trzy grupy przeprowadzali ankiety i wywiady, organizowali lekcje samorządności i robili zdjęcia. Dzięki tej pracy uczniowie przedstawili gminne instytucje, jak np. Gminny Ośrodek Kultury, ale także opisali walory turystyczne: położenie w centrum Mazur i zabytek z czasów II wojny światowej, którym jest główna kwatera Himmlera w Pozezdrzu.
W lipcu 1989 r. przywrócony w wyniku porozumień Okrągłego Stołu Senat podjął uchwałę o odbudowie samorządu terytorialnego. 27 maja 1990 r. odbyły się pierwsze wybory samorządowe w III RP. Reforma samorządowa, obok przemian gospodarczych, miała zasadnicze znaczenie dla kształtowania się państwa polskiego po 1989 r.
W jej wyniku rozwiązano rady narodowe - stwarzające pozory demokracji fasadowe twory PRL. Samorządem miała być nie rada, a wspólnota mieszkańców, czyli gmina. Uzyskała ona własne kompetencje, mienie i budżet. Samorząd oddzielono od administracji rządowej.(PAP)
nno/ abe/ mag/
