4 maja Kościół katolicki w Polsce obchodzić będzie uroczystość św. Floriana - patrona strażaków. Za swego patrona uważają go również hutnicy i kominiarze.
Święty Florian był legionistą rzymskim w czasach cesarza Dioklecjana. Podczas prześladowań chrześcijan został aresztowany wraz z 40 żołnierzami i przymuszony do złożenia ofiary bogom. Odmówił, dlatego wychłostano go i poddano torturom. Przywiedziono go do obozu rzymskiego w Lorch koło Wiednia. Namiestnik prowincji starał się zmusić go do odstępstwa od wiary: groźbami i obietnicami. Kiedy jednak te zawiodły, kazał legionistę biczować, potem szarpać jego ciało żelaznymi hakami, wreszcie uwiązano kamień u jego szyi i utopiono w rzece Enns.
W roku 1184 Kraków otrzymał znaczną część relikwii św. Floriana. Przywiózł je do Polski biskup Modeny, na prośbę biskupa krakowskiego Gedki. Św. Florian od tej pory jest patronem Krakowa; papież Paweł VI ogłosił św. Floriana patronem diecezji katowickiej, obok św. Barbary Dziewicy i Męczennicy. Ku ich czci wystawiono w dzielnicy miasta, zwanej Kleparz, okazałą świątynię. Kiedy w 1528 r. pożar strawił tę część Krakowa, ocalała jedynie ta świątynia. Odtąd zaczęto św. Floriana czcić w całej Polsce jako patrona podczas klęsk pożaru, powodzi i sztormów.
Relikwie św. Floriana miały zastąpić utracone relikwie św. Wojciecha i Pięciu Braci Męczenników. Kult nowego patrona Polski św. Stanisława - kanonizowanego w 1253 roku - spowodował, że kult św. Floriana zszedł na drugi plan. Biskup krakowski Zbigniew Oleśnicki w 1436 roku zaliczył ponownie św. Floriana do patronów Królestwa Polskiego na równi ze św. Wojciechem, Stanisławem i Wacławem.
Według przekonań ludowych św. Florian chroni przed żywiołami ognia i wody; jest patronem hutników, strażaków, kominiarzy, garncarzy i piekarzy.
W ikonografii św. Florian przedstawiany jest jako gaszący pożar oficer rzymski z naczyniem. Czasami jako książę - bywa, że w ręku trzyma chorągiew. Jego atrybutami są: kamień młyński u szyi, kolczuga, krzyż, czerwony i biały krzyż, miecz, palma męczeńska, płonący dom, orzeł, tarcza, zbroja. Rzeźby św. Floriana można spotkać najczęściej na Górnym Śląsku. Stawiane są z reguły w celu "pilnowania" hut.
W patronalne święto strażaków w katedrze św. Floriana na warszawskiej Pradze tradycyjnie zostanie odprawiona uroczysta msza św. w ich intencji.
Obecnie relikwie św. Floriana znajdują się w Chorzowie. (PAP)
skz/ pz/ mow/
