66 lat temu w niemieckim obozie Auschwitz po raz ostatni zebrał się na posiedzeniu policyjny sąd doraźny katowickiego gestapo. 5 stycznia 1945 roku w bloku nr 11 na śmierć skazano około 100 Polaków. Dzień później zostali rozstrzelani
Egzekucja została przeprowadzona na trzy tygodnie przed wyzwoleniem obozu. Polacy zostali rozstrzelani przy krematorium V w Auschwitz II-Birkenau.
Obecnie trudno jest dokładnie określić, ilu Polaków zgładzono 6 stycznia. Nieżyjąca już historyk Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau, Danuta Czech, wspominała o około 70 kobietach i mężczyznach. Z wyliczeń byłej więźniarki Zofii Gabryś-Domasik, która widziała skazańców wiezionych do Birkenau, wynika, że było wśród nich 78 mężczyzn i 38 kobiet.
Pracownik działu historyczno-badawczego Muzeum Auschwitz-Birkenau, Adam Cyra, powiedział, że ostatniemu posiedzeniu sądu przewodniczył Johannes Thuemmler, który po wojnie uniknął kary. W 1979 roku prokuratura w Stuttgarcie sprawę przeciwko niemu zawiesiła, a w 2002 roku umorzyła. 96-letni wówczas Niemiec żył jeszcze w Eriskrich nad jeziorem Bodeńskim. Zmarł krótko potem.
Od czerwca 1942 roku szefem katowickiego gestapo, a zarazem przewodniczącym sądu doraźnego był Rudolf Mildner. We wrześniu 1943 roku zastąpił go Johannes Thuemmler.
Od 1943 r. na parterze obozowego aresztu mieszczącego się w bloku nr 11 - Bloku Śmierci - umieszczano tzw. więźniów policyjnych, pozostających do dyspozycji katowickiego gestapo. Byli to prawie sami Polacy. Nie podlegali jurysdykcji komendy obozu i oczekiwali na wyrok policyjnego sądu doraźnego, który odbywał się tam co kilka tygodni.
Prawie wszyscy z oskarżonych zostali skazani na śmierć przez rozstrzelanie, a egzekucje przeprowadzano pod Ścianą Straceń przy Bloku Śmierci. Od marca 1944 roku skazanych na śmierć mordowano na terenie Auschwitz II-Birkenau, m.in. w krematorium V.
Adam Cyra podaje, że sąd doraźny skazał na śmierć co najmniej 3 tys. Polaków. Po niektórych z nich pozostały widoczne wciąż napisy, wykonane na ścianach, drzwiach, parapetach okiennych i belkach stropowych bloku nr 11.
Obóz Auschwitz powstał w 1940 roku, KL Auschwitz II-Birkenau - dwa lata później i stał się przede wszystkim miejscem masowej zagłady Żydów. Kompleks Auschwitz uzupełniała sieć podobozów. Do obozu hitlerowcy deportowali co najmniej 1,3 mln osób. Zgładzili co najmniej 1,1 mln osób, głównie Żydów, a także Polaków, Romów, jeńców radzieckich i przedstawicieli innych narodów. (PAP)
szf/ hes/
