Wiara bez rozumu może stać się fanatyzmem, a rozum potrzebuje wiary, by nie ulec "tyranii relatywizmu" - powiedział nuncjusz apostolski w Polsce abp Celestino Migliore podczas rozpoczęcia 55. Tygodnia Filozoficznego w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim.
Hasłem rozpoczętego w poniedziałek Tygodnia Filozoficznego, organizowanego przez studenckie koła naukowe, jest "Nauka i wiara - nowe ujęcie dawnego problemu".
Nuncjusz apostolski w Polsce swe wystąpienie poświecił wzajemnej relacji między wiarą a rozumem w różnych dziedzinach życia m.in. w bioetyce, solidarności społecznej, polityce.
Zdaniem abp. Migliore wiara i rozum są ze sobą sprzymierzone. Przywołując nauczanie papieża Benedykta XVI tłumaczył, że wiara odizolowana od rozumu może stać się fanatyzmem, rozum oczyszcza wiarę z tego, co prowadzi do nieracjonalnej przemocy. "Wiara chrześcijańska nie jest wiarą ślepą, czyli fanatyzmem, ale świadomą tego w co wierzy, ściśle sprzymierzona z rozumem" - powiedział.
Podkreślił, że także rozum potrzebuje wiary, która "oczyszcza umysł z tyranii relatywizmu" i formuje sumienia. Jego zdaniem widoczne jest to m.in. w dziedzinie polityki i solidarności społecznej. Jak tłumaczył, aby porządek prawny i prawa człowieka prowadziły do sprawiedliwości, potrzebny jest wymiar etyczny mający swoje korzenie w sferze wiary i moralności. Zaznaczył, że miłość nie jest dodatkiem do sprawiedliwości, ale właśnie takie dążenia do sprawiedliwości pobudza.
"Sprawiedliwość to problem, który dotyczy rozumu praktycznego. Aby rozum mógł funkcjonować uczciwie, musi być stale oczyszczany, gdyż jego zaślepienie wynikające z przewagi interesu i władzy, jest zagrożeniem, którego nie można całkowicie wyeliminować" - powiedział abp Migliore.
Jego zdaniem problem nie dotyczy wyboru między myślą ludzką i nauką a wiarą i moralnością. "Chodzi raczej o wybór między nauką, która respektuje zasady moralne a wiedzą, która takich zasad nie szanuje" - dodał.
W obradach Tygodnia Filozoficznego, który potrwa do czwartku, weźmie udział kilkudziesięciu naukowców z różnych ośrodków akademickich w Polsce. Będą dyskutować m.in. na temat relacji wiary i rozumu w filozofii klasycznej, relacji nauki i transcendencji. Część wykładów dotyczyć będzie zagadnień: czy cud można wyjaśnić naukowo, czy nauka zagraża wierze, czy nauka zakłada istnienie Boga, czy można być chrześcijaninem w wielkim wszechświecie. Osobny panel pt. "Czy w racjonalnym świecie jest jeszcze miejsce dla wiary" poświęcony będzie myśli i nauczaniu abp. Józefa Życińskiego.
Tygodnie Filozoficzne organizowane są na KUL od 1958 r. Każdego roku gromadzą liczne grono filozofów z całej Polski. Tematyka wykładów i dyskusji jest bardzo szeroka, dotyczy m.in. stosunku filozofii do nauk przyrodniczych i przyrodoznawstwa, a także obejmuje zagadnienia antropologiczne i aksjologiczne. (PAP)
ren/ pz/ jbr/
