Ponad trzy czwarte organizacji pozarządowych w żaden sposób nie inwestuje posiadanych środków finansowych - wynika z badania przeprowadzonego przez CBOS na zlecenie Akademii Rozwoju Filantropii w Polsce.
Badania zaprezentowano podczas poniedziałkowej konferencji prasowej, na której podsumowano projekt "Dobrze inwestuj w dobro", realizowany przez Akademię Rozwoju Filantropii w Polsce przy współpracy z Narodowym Bankiem Polskim.
W badaniu wzięły udział 283 organizacje pozarządowe oraz 990 jednostek samorządu terytorialnego - gmin i powiatów. Odbywało się ono od 20 lutego do 12 marca.
Badanie pokazało, że organizacje korzystają z wielu źródeł finansowania; w ostatnich dwóch latach do najważniejszych należały: jednostki samorządu terytorialnego (45,2 proc.) oraz osoby fizyczne (42,8 proc.), a także - choć w mniejszym stopniu - administracja rządowa (24 proc.) i Unia Europejska (20,1 proc.). Tylko co dziesiąta organizacja (10,2 proc.) zadeklarowała, że jednym z najważniejszych źródeł finansowania jej działalności są dochody własne.
Organizacje stosują wiele sposobów pozyskiwania środków na swoją działalność. Za najbardziej efektywne uznano: dotacje (62,2 proc.), darowizny bezpośrednie (32,2 proc.), 1 proc. podatku (29,7 proc.) i składki członkowskie (21,9 proc.). Prawie żadna badana organizacja pozarządowa nie wskazała inwestycji czy zysków czerpanych z posiadania kapitału żelaznego jako efektywnych sposobów pozyskiwania przychodów (odpowiednio 0,4 proc. i 1,4 proc.).
Ponad trzy czwarte badanych organizacji (75,6 proc.) nie inwestuje w żadnej formie posiadanych środków finansowych. Zapytane o powód, najczęściej wskazują na to, że ich środki finansowe są zbyt małe (89,7 proc.). Zaniechanie inwestycji uzasadniano też niewystarczającą wiedzą na ten temat (18,7 proc.), a także obawą przed poniesieniem strat (11,7 proc.) i niewiedzą, które środki można inwestować (10,7 proc.).
Organizacje, które inwestują swoje środki, stanowią 24,4 proc. badanych jednostek. Podstawowym instrumentem są lokaty bankowe, które wykorzystuje 94,2 proc. z nich. Do rzadkości należy stosowanie innych instrumentów takich jak: jednostki funduszy inwestycyjnych (11,6 proc.), obligacje (8,7 proc.) czy zakup nieruchomości (5,8 proc.). W większości przypadków (89,9 proc.) inwestujące organizacje pozarządowe osiągają z tego tytułu zyski, a nie starty, ale wynika to z przyjętego minimalistycznego i bezpiecznego modelu inwestowania (lokaty).
W większości organizacji, które inwestują swoje środki (87 proc.), nie ma rady czy komisji ds. inwestycji. Inwestycjami zarządzają bezpośrednio albo prezesi (51,7 proc.), albo członkowie zarządu (36,7 proc.). W większości przypadków (82,6 proc.) nie ma również procedury wyboru instytucji, której powierza się środki do zarządzania.
Prezes Akademii Rozwoju Filantropii Paweł Łukasiak zwrócił uwagę, że organizacje mają coraz większy kapitał, jednak wciąż większość z nich go nie inwestuje, a jeśli już to robi, to dokonuje wyboru dość przypadkowo, bez odpowiedniego przygotowania. Dlatego Akademia Rozwoju Filantropii zorganizowała w ramach projektu "Dobrze inwestuj w dobro" cykl seminariów na temat zarządzania finansami w trzecim sektorze, w których uczestniczyło 400 przedstawicieli organizacji pozarządowych oraz samorządów.
Eksperci z organizacji pozarządowych, samorządów i z dziedziny finansów wypracowali również "10 zasad bezpiecznego zarządzania finansami na rzecz dobra wspólnego", które stały się fundamentem publikacji "Dobrze Inwestuj w dobro!". Organizatorzy projektu przekonują, że jedną z form "dobrego inwestowania w dobro" w organizacjach pozarządowych są fundusze wieczyste i tworzenie "kapitału żelaznego", który pozwala na budowanie stabilności finansowej.
Więcej informacji o projekcie można znaleźć na stronie http://funduszwieczysty.pl. (PAP)
akw/ itm/
