Dawną liturgię św. Jakuba Apostoła - najstarszą znaną liturgią Kościoła powszechnego - odprawiono we wtorek w prawosławnej katedrze pw. św. Mikołaja w Białymstoku. Odprawia się ją w Cerkwi 5 listopada - w dzień pamięci apostoła Jakuba, pierwszego biskupa Jerozolimy.
W Białymstoku odprawił ją ordynariusz diecezji białostocko-gdańskiej arcybiskup Jakub, który obchodził w tym dniu imieniny. Po uroczystości przedstawiciele władz państwowych, samorządowych i wierni złożyli arcybiskupowi okolicznościowe życzenia.
W Warszawie takiej liturgii w kaplicy akademickiej św. Cyryla i Metodego w Warszawie przewodniczył zwierzchnik prawosławnego ordynariatu WP, bp siemiatycki Jerzy.
Autorstwo liturgii przypisuje się pierwszemu biskupowi Jerozolimy - Świętemu Jakubowi. Współcześni liturgiści w większości przyjmują, że powstała ona na przełomie IV i V wieku. Nie wykluczają jednak, że niektóre modlitwy i gesty sięgają czasów apostolskich.
Trudnością dla duchownych, którzy w latach 90. ubiegłego wieku doprowadzili do wznowienia odprawiania tej liturgii w Polsce, był przede wszystkim tekst. Udało się go zdobyć z zagranicy dopiero w latach 80.
Jedną z głównych cech Liturgii św. Jakuba jest jej prostota. Nabożeństwo trwa około trzech godzin. Na jego czas biskup przywdziewa szaty liturgiczne należne zwykłemu kapłanowi, nie ma nakrycia głowy. Podczas kazania biskup i towarzyszący mu koncelebransi siedzą, wierni stoją. Wszystkie czytania - zarówno ze Starego jak i Nowego Testamentu - kapłan czyta, stojąc przodem do wiernych. Modlitwa Pańska nie jest śpiewana, lecz recytowana.
W Kościele prawosławnym powszechnie odprawia się trzy inne rodzaje liturgii: najczęstszą - Św. Jana Chryzostoma, a także Św. Bazylego oraz tzw. liturgię "Uprzednio Poświęconych Darów".
Województwo podlaskie jest centrum prawosławia w Polsce. Hierarchowie Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego liczbę wszystkich wiernych w kraju szacują na 550-600 tys. Przyjmuje się, że połowa z nich mieszka w województwie podlaskim. (PAP)
rof/ abr/
