W Bośni i Hercegowinie rozpoczął się we wtorek pierwszy spis powszechny ludności od czasu uzyskania niepodległości. Badanie ma pokazać, jak zmieniła się struktura etniczna państwa, które na początku lat 90. było główną areną działań wojennych po rozpadzie Jugosławii.
Wyniki mają być wykorzystane przez władze w Sarajewie do przygotowania nowej strategii ekonomicznej, która doprowadzi do rozwoju państwa. Dodatkowo Bośnia i Hercegowina ma ambicje aby stać się członkiem Unii Europejskiej.
Jednak przygotowania do spisu powszechnego wywołały ponowne spięcia pomiędzy głównymi grupami etnicznymi w kraju: Bośniakami (muzułmanami - PAP), Serbami i Chorwatami. W kampanię promującą badanie zaangażowali się zarówno politycy, jak i przedstawiciele głównych religii. Duchowni muzułmańscy apelują, aby ich współwyznawcy zadeklarowali w badaniu swą odrębność od Chorwatów i Serbów. "Naszą religią jest islam. W spisie powszechnym napiszemy, że jesteśmy Bośniakami, a naszym językiem jest bośniacki". Natomiast księża katoliccy nakłaniają Chorwatów do masowego udziału w badaniu i przekonaniu swych krewnych, którzy opuścili Bośnię i Hercegowinę do powrotu i udziału w spisie.
Poprzedni spis powszechny przeprowadzono w 1991 roku, kiedy jeszcze istniała Jugosławia. Wtedy liczbę ludności zamieszkującej tereny obecnej Bośni i Hercegowiny szacowano na 4,4 miliona osób, z czego 43,5 proc. stanowili muzułmanie, 31,2 proc. Serbowie, 17,4 proc. Chorwaci. Ponad 5 proc. badanych określiło się jako "Jugosłowianie" identyfikujący się z socjalistyczną federacją sześciu republik.
Wojna w Bośni i Hercegowinie trwała w latach 1992-1995. Szacuje się, że zginęło wtedy około 100 tysięcy ludzi, a ponad 2 miliony zostało zmuszonych do opuszczenia swych domów. Konflikt zakończył wynegocjowany w listopadzie 1995 roku układ z Dayton. Na jego mocy powstała konstytucja Bośni i Hercegowiny, która miała zniwelować spory, do jakich dochodziło pomiędzy grupami etnicznymi. Na mocy tego dokumentu Bośnia i Hercegowina została podzielona na dwie części, posiadające szerokie autonomie: Republikę Serbską i Federację Bośni i Hercegowiny. Układ regulował także warunki powrotu wysiedlonej ludności cywilnej i zapewnienia mniejszościom etnicznym ochrony prawnej.
Agencja Reutera podkreśla, że układ z Dayton zagwarantował państwu pokój, jednocześnie decyzja o podziale państwa na dwie autonomiczne części zahamowała jego rozwój gospodarczy i społeczny.
Spis powszechny ma potrwać 15 dni. (PAP)
lm/ ro/
14696326
