Oryginalne worki do przechowywania materiałów wybuchowych z okresu II wojny światowej otrzymało w darze z Niemiec Exploseum - skansen utworzony w Bydgoszczy na terenie jednej z największych dawnych fabryk zbrojeniowych. Do Bydgoszczy trafiły także dokumenty i wspomnienia pracownika podobnego zakładu w Dunebergu.
Oryginalne worki wykorzystywane do składowania materiałów wybuchowych pochodzą z sierpnia 1940 roku z Fabryki DAG w Krummel i z grudnia 1941 z fabryki DAG Duneberg, ale najcenniejszy to worek oznaczony POL Betrieb Fabrik Bromberg. Wykorzystywany był do składowania prochu bezdymnego w fabryce w Bydgoszczy, której dzieje prezentowane są w skansenie techniki wojennej Exploseum w Bydgoszczy.
Dodatkowo Exploseum wzbogaciło się o cyfrowe archiwum dokumentów i zdjęć dotyczących wspomnień byłego pracownika fabryki DAG Duneberg. Podarunki zostały wręczone podczas Dni Alfreda Nobla organizowanych przez Stowarzyszenie na rzecz Muzeum Przemysłowego w Geesthacht w Niemczech, w czasie których pracownik Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego - Maciej Czechowski wystąpił z prezentacją o Exploseum.Dni Alfreda Nobla to seria wykładów organizowanych przez Stowarzyszenie na rzecz Muzeum Przemysłowego w Geesthacht, z okazji wręczenia Nagrody Nobla oraz obchodów rocznicy śmierci jej fundatora. W ramach tego wydarzenia prelegenci poruszają tematy związane z koncernem DAG oraz dziedzictwem industrialnym.DAG Krummel oraz DAG Duneberg to jedne z pierwszych fabryk koncernu założonych przez Alfreda Nobla. W czasie I i II wojny światowej zakłady te były jednymi z najbardziej wydajnych fabryk materiałów wybuchowych na świecie. Po II wojnie światowej w ramach demilitaryzacji zostały wyburzone, a w miejsce DAG Krummel
powstała elektrownia atomowa.
Skansen Exploseum - Centrum Techniki Wojennej DAG Fabrik Bromberg to oddział Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego otwarty w lipcu 2011 roku, na terenie dawnej fabryki Dynamit-Aktien Gesellschaft Fabrik Bromberg. Kompleks jest unikalnym przykładem architektury przemysłowej zachowanej w praktycznie niezmienionym kształcie od czasów II wojny światowej.
Przygotowane, dzięki wsparciu funduszy unijnych Exploseum, to nowoczesne połączenie muzeum typu narracyjnego w którym multimedia dopełniają tradycyjne formy ekspozycyjne. Dwukilometrowa trasa zwiedzania wiedzie przez osiem budynków ekspozycyjnych połączonych podziemnymi korytarzami.
Fabryka koncernu DAG (Dynamit-Aktien-Gesellschaft) powstała w latach 1939-43 w zalesionym terenie w południowo-wschodniej części Bydgoszczy. Przy budowie i obsłudze kompleksu produkcyjnego pracowało kilkadziesiąt firm z Niemiec oraz 15 tys. robotników przymusowych, zarówno z Polski, jak i innych okupowanych krajów Europy. W zakładach do końca wojny wytwarzano ładunki miotające i kruszące potrzebne do produkcji granatów i bomb, a także rakiet V-1 i V-2.
W 1945 r. fabrykę zajęła Armia Czerwona. Żołnierze zdemontowali w całości linie produkcyjne, a maszyny i urządzenia wywieziono w głąb Związku Sowieckiego. W latach 50. na dawnym terenie DAG powstały Zakłady Chemiczne Zachem. Na początku lat 90. z zakładów wydzielono spółkę Nitro-Chem, która produkuje m.in. trotyl dla wojska i na eksport.
Większość budynków wzniesionych w czasie wojny przetrwała w dobrym stanie. Najbardziej interesująca jest część kompleksu zwana przez Niemców NGL-Betrieb, gdzie wytwarzano nitroglicerynę, wykorzystywaną do produkcji prochu bezdymnego. (PAP)
olz/ ls/
