Średniowieczny inkunabuł z dawnego księgozbioru bernardynów, który przeszedł gruntowną renowację, zaprezentowano w bydgoskiej bibliotece. Dzieło odzyskało blask dzięki wsparciu funduszy unijnych.
Inkunabuł to dzieło niemieckiego dominikanina i filozofa Johannesa Herolta (Herolda) "Sermones discipuli de tempore et de sanctis cum promptuario exemplorum et de Beata Virgine". Wydane zostało w Kolonii, w latach 1477/1478.
Księgę wydrukowano niemiecką czcionką gotycką i obłożono drewnem, obciągniętym brązową skórą. Dzieło ma typowe dla inkunabułu ręcznie malowane, barwne inicjały, ale niestety w przeszłości zaginęła karta tytułowa.
Zabytek stanowi część księgozbioru zgromadzonego niegdyś w Bydgoszczy przez zakon bernardynów. Jest to najstarszy zachowany w mieście księgozbiór, którego początki sięgają schyłku XV w.
W 1480 r. , z fundacji biskupa włocławskiego Zbigniewa z Oleśnicy potwierdzonej przez Kazimierza Jagiellończyka, powstał w Bydgoszczy konwent Braci Mniejszych św. Franciszka z Obserwantów, zwanych w Polsce bernardynami. Przy konwencie zaczęła powstawać biblioteka, a książki niezbędne były do pracy misjonarskiej i do sprawowania obrzędów kościelnych.
Po kasacie klasztoru przez władze pruskie biblioteka - licząca niespełna dwa tys. obiektów - przechowywana była w bydgoskiej farze, a w 1907 roku trafiła do Biblioteki Miejskiej. Najcenniejszym jej elementem jest unikalna ulotka Hieronima Savonaroli "Reguła dla wszystkich zakonników" wydana we Florencji, w 1489 roku.
Niestety większość zbioru po zakonnikach wymaga gruntownej renowacji i konserwacji. "Odnowa" jednej księgi trwa kilka miesięcy i kosztuje około 20-30 tys. zł.
Inkunabuł zaprezentowany obecnie w Wojewódzkiej i Miejskiej Bibliotece Publicznej w Bydgoszczy został poddany konserwacji dzięki pomocy finansowej Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach Programu Dziedzictwo Kulturowe. (PAP)
olz/ abe/
