Rosnąca pewność siebie Rosji jest jednym z wyzwań, przed którymi stoi NATO - oświadczył w czwartek szef czeskiej dyplomacji Karel Schwarzenberg na konferencji w czeskim Senacie z okazji 10. rocznicy przystąpienia jego kraju do Sojuszu Atlantyckiego.
NATO nie jest instytucją przestarzałą i powinno odpowiedzieć na nowe wyzwania, takie jak bezpieczeństwo energetyczne, terroryzm międzynarodowy, rozprzestrzenianie broni masowego rażenia oraz "rosnąca pewność siebie Rosji, która nie zawaha się przed odwołaniem do siły dla obrony swoich interesów w stosunku do sąsiadów" - uważa Schwarzenberg.
"NATO zachowuje całą swoją siłę przyciągania nowych członków i żaden kraj trzeci nie ma prawa weta co do jego rozszerzenia" - dodał, nawiązując do sprzeciwu Moskwy wobec ewentualnego przystąpienia do NATO Ukrainy i Gruzji; wejście tych krajów do sojuszu mocno popiera Praga.
Przewodniczący czeskiego Senatu Przemysl Sobotka na tym samym spotkaniu oświadczył, że byłoby błędem paraliżującym pracę NATO, gdyby utworzyć różne niezależne, równoległe, reprezentujące często interesy różnych byłych potęg struktury regionalne, które nie mogłyby przeciwstawić się obecnym globalnym zagrożeniom.
Minister obrony Czech Vlasta Parkanova mówiła o przekształceniu czeskiej armii w ramach sojuszu. Poruszyła też sprawę amerykańskiej tarczy antyrakietowej, której elementy mają być wybudowane w Czechach.
Schwarzenberg, Sobotka i Parkanova zgodzili się, że rozszerzenie sojuszu nie powinno się skończyć na przystąpieniu do niego Chorwacji i Albanii podczas szczytu w Strasburgu w tym roku.
Podczas oddzielnego spotkania z przedstawicielami sojuszu w Praskim Zamku prezydent Czech Vaclav Klaus wyraził poparcie dla takiego rozszerzenia, które wzmocni organizację. Oświadczył też, że NATO musi pozostać podstawowym elementem europejskiego systemu obronnego.
W artykule zamieszczonym w gazecie "Hospodarske Noviny" Klaus napisał: "Nie możemy pozwolić, aby przyszłe rozszerzenie odbyło się kosztem zdolności sojuszu do działania i zmniejszenia jego siły i zakresu zobowiązań względem bezpieczeństwa".
Z kolei były prezydent Cech Vaclav Havel powiedział w wywiadzie dla czeskiego radia, że w przyszłości do sojuszu powinny przystąpić Ukraina i Białoruś. Dodał też, że NATO powinno mieć nieprzekraczalne granice: "Sojusz jest zdefiniowany zarówno przez wspólne wartości, jak i geograficznie, nie może rozszerzać się wiecznie". Wyjaśnił, że NATO powinno zakończyć rozszerzanie na granicy białorusko-rosyjskiej i ukraińsko-rosyjskiej.
12 marca 1999 roku Czechy, Polska i Węgry jako trzy pierwsze kraje, które wcześniej były satelitami Związku Radzieckiego i należały do Układu Warszawskiego, przystąpiły do NATO. (PAP)
keb/ mc/
3753 2954 3696 2030 1128
