Na wniosek policji czescy deputowani pozbawili w środę immunitetu wiceszefową Izby Poselskiej Vlastę Parkanovą. Śledczy zarzucają jej niedopełnienie obowiązków służbowych w 2009 r. podczas zakupu samolotów CASA C-295, kiedy Parkanova była ministrem obrony.
Za pozbawieniem immunitetu głosowało 117 ze 176 deputowanych obecnych na sali, również część posłów współrządzącego ugrupowania TOP 09, do którego należy Parkanova.
Wkrótce po głosowaniu Parkanova zrezygnowała z funkcji wiceprzewodniczącej niższej izby parlamentu. "Nie wycofam się jednak z życia politycznego, ponieważ jestem patriotką i kocham mój kraj" - zapowiedziała.
Deputowanych nie przekonało emocjonalne wystąpienie ministra finansów Miroslava Kalouska (który zajmował to stanowisko również w 2009 roku). Broniąc Parkanovej, Kalousek uznał zarzuty policji za "najbardziej absurdalny dokument, jaki ujrzał światło dzienne podczas obecnej kadencji parlamentu".
"Kalousek obawia się, że podczas śledztwa wyjdą na jaw jego powiązania z +aferą Parkanovej+" - powiedział przewodniczący Czeskiej Partii Socjaldemokratycznej (CzSSD) Bohuslav Sobotka.
Podczas burzliwej, wielogodzinnej debaty lewicowa opozycja zagroziła, że w przypadku odrzucenia wniosku policji zainicjuje głosowanie nad wotum zaufania dla rządu premiera Petra Neczasa.
W 50-minutowym wystąpieniu Parkanova oświadczyła, że nie popełniła przestępstwa. Podważyła wiarygodność ekspertyzy przeprowadzonej na zlecenie czeskiej policji przez amerykańską firmę doradczą American Appraisal, twierdząc, że "dane techniczne samolotu CASA C-295 są tajne, a czeskie prawo nie wymaga niezależnych ekspertyz w przypadku zakupu sprzętu wojskowego".
Po głosowaniu Parkanova dodała, że oczyści się z "absurdalnych zarzutów opartych na kłamstwach". Ostrzegła jednak, że jej przypadek "otwiera polityczną puszkę Pandory", ponieważ "lewicowa opozycja dąży do osłabienia i skompromitowania rządu, prowadząc +kryminalizującą+ kampanię przeciw deputowanym rządzącej prawicy".
Śledczy zarzucają Parkanovej, że jako minister obrony w centroprawicowym rządzie premiera Mirka Topolanka nie przedłożyła ekspertyzy cen wojskowych samolotów transportowych CASA C-295 podczas procedury zatwierdzania kontraktu i państwo poniosło z tego tytułu straty w wysokości 658 mln koron (22,5 mln euro).
CASA C-295 to samoloty transportowe produkowane przez hiszpańskie zakłady lotnicze Construcciones Aeronauticas SA. Czeskie siły powietrzne zakupiły cztery takie maszyny, które miały służyć do przewożenia żołnierzy i sprzętu do Afganistanu. Ministerstwo obrony nabyło jednak samoloty po cenie dwukrotnie wyższej niż resort obrony Portugalii.
Co więcej, w maju ubiegłego roku wykryto wady w urządzeniach pokładowych jednej z maszyn. W kolejnym samolocie przestały działać urządzenia nawigacyjne, a podczas lądowania doszło do awarii prawego silnika.
Nowy minister obrony Aleksandr Vondra zagroził wówczas, że jeśli producent nie wyeliminuje usterek do końca maja 2012 roku, Czesi zwrócą samoloty i odstąpią od umowy.
Ostateczna decyzja w tej sprawie miała zapaść po usunięciu usterek przez producenta i po kolejnych testach w czerwcu br. 3 lipca cztery maszyny nie przeszły jednak testu systemu obrony pasywnej, który zabezpiecza przed atakiem przeciwlotniczym przeciwnika.
Hiszpańskie samoloty posiada również Polska. W 2008 roku jedna z takich maszyn transportowych uległa katastrofie kilometr od lotniska wojskowego 12 Bazy Lotniczej w Mirosławcu. Nie przeżył nikt z 20 osób na pokładzie.
Andrzej Niewiadowski (PAP)
an/ az/ kar/
