Działające w Czechach i na Słowacji stowarzyszenie skupiające dostawców i użytkowników systemu elektronicznych aukcji zamierza w przyszłym roku otworzyć swój polski oddział. Chce m.in. promować e-aukcje jako przejrzysty i tańszy sposób zakupu towarów i usług.
Zakupy w formie internetowych aukcji - jak ocenił w piątek w Katowicach szef czeskiego stowarzyszenia Miloslav Kaplan - są w Polsce wciąż znacznie mniej popularne niż w sąsiednich krajach. Z danych organizacji wynika, że tylko w Czechach rocznie odbywa się ok. 35 tys. takich aukcji. W Polsce nawet dziesięciokrotnie mniej.
"W Czechach na taki sposób dokonywania zakupów zdecydowały się nie tylko prywatne firmy czy banki, ale także wiele samorządów, szpitali, ministerstw, urzędów i instytucji publicznych. Dzięki e-aukcjom zyskują nie tylko oszczędności, ale także pełną przejrzystość całego procesu wyłaniania dostawców" - wskazał Kaplan, który na czeskim rynku należał kilkanaście lat temu do prekursorów elektronicznych aukcji. Pierwszą taką aukcję przeprowadzono tam w 2001 r. - na potrzeby szpitala.
Klienci dominującej na czeskim rynku firmy zajmującej się elektronicznymi aukcjami tylko w ubiegłym roku zrealizowali blisko 25,5 tys. aukcji, a wartość zakupionych w ten sposób towarów i usług, a także złożonych za pośrednictwem systemu zapytań ofertowych, przekroczyła 3,5 mld euro.
W Polsce na taką formę zakupu towarów i usług decydują się najczęściej duże prywatne firmy, rzadziej mniejsze podmioty, a bardzo rzadko instytucje publiczne. Od jesieni 2011 r. elektroniczne aukcje stosuje Górnośląskie Towarzystwo Lotnicze (GTL), zarządzające międzynarodowy portem lotniczym Katowice. Dorota Ciesielska, odpowiedzialna w GTL za zakupy i zamówienia wskazała, że zakup systemu i oprogramowania do e-aukcji zwrócił się już na samym początku stosowania tej metody.
"W ciągu trzech miesięcy stosowania elektronicznych aukcji zaoszczędziliśmy około pół miliona złotych. Wielkość oszczędności zależy głównie od tego, co jest przedmiotem aukcji. Z reguły więcej można zaoszczędzić na usługach, mniej na dostawach towarów. Średnia oszczędność to ok. 20-30 proc., ale był przypadek, że udało się uzyskać cenę niższą nawet o 75 proc." - powiedziała Ciesielska.
Największe oszczędności osiąga się na początku po wprowadzeniu systemu, jednak także później konkurencja powoduje najczęściej stałe obniżanie cen.
Według Kaplana, w Polsce jest znacznie większy opór przed wprowadzeniem elektronicznych aukcji niż w Czechach czy na Słowacji. "Bariery nie tkwią w przepisach, ale w mentalności i obawie przed zmianą, jaką niesie za sobą stosowanie narzędzi do elektronicznych aukcji" - wskazał szef czeskiego stowarzyszenia.
Jego zdaniem tym, co może przekonać większą liczbę firm i instytucji do e-aukcji, są nie oferty marketingowe takiej czy innej firmy, ale doświadczenia tych, którzy zdecydowali się na taki system. Z przeprowadzonych w Czechach i na Słowacji w latach 2011-2013 badań wynika np. że prawie wszystkie urzędy miast, które zastosowały system, zaoszczędziły na tym (jedynie 2 proc. odpowiedziało "nie wiem"). 94 proc. oceniło e-aukcje bardzo lub raczej pozytywnie.
Wśród zalet tego rozwiązania tyle samo ankietowanych (po 42 proc.) wskazało oszczędności oraz zwiększenie transparentności zakupów. 85 proc. badanych nie dopatrzyło się w aukcjach elektronicznych wad, a 77 proc. nie zauważyło, aby kupowanie materiałów i usług na aukcjach odbiło się na jakości zakupów. 15 proc. było przeciwnego zdania. Większość ankietowanych nie zauważyła też, by przejście na system e-aukcji pogorszyło ich relacje z kontrahentami.
Pierwsze aukcje elektroniczne trwały nawet dwie godziny, później czas ich trwania stopniowo ograniczano. Dziś jest to zwykle 15-20 minut. Później automatycznie generowana jest dokumentacja transakcji.
Stowarzyszenie APUeN (skrót od czeskiej nazwy Stowarzyszenia Użytkowników i Usługodawców Narzędzi eAukcyjnych) jest współorganizatorem międzynarodowej konferencji poświęconej aukcjom elektronicznym, odbywającej się w czeskiej Ostrawie. Organizatorzy zapraszają na nią również polskich przedsiębiorców. Najbliższa konferencja rozpocznie się 13 listopada.(PAP)
mab/ je/
