Polska i USA zobowiązały się w deklaracji towarzyszącej umowie ws. tarczy antyrakietowej, że będą wspólnie działać przeciwko militarnym i pozamilitarnym zagrożeniom. Dokument przewiduje powołanie Grupy Konsultacyjnej ds. Współpracy Strategicznej.
W deklaracji jest również mowa o rozmieszczeniu w Polsce amerykańskiej baterii rakiet Patriot i ustanowieniu do 2012 roku garnizonu, który będzie zapewniał wsparcie dla tej baterii. Polska i USA deklarują w dokumencie, że ich zamiarem jest wzmocnienie bezpieczeństwa obu krajów poprzez współpracę polityczno-wojskową, technologiczną, badawczą i przemysłów obronnych oraz w zakresie wymiany informacji.
Deklaracja w sprawie "współpracy strategicznej między Rzecząpospolitą Polską a Stanami Zjednoczonymi Ameryki" towarzyszy umowie w sprawie rozmieszczenia w Polsce elementów amerykańskiej tarczy antyrakietowej. Umowę tę podpisali w środę w Warszawie sekretarz stanu USA Condoleezza Rice i szef MSZ Radosław Sikorski.
"Zgodnie z Traktatem Północnoatlantyckim i w duchu polsko- amerykańskiej współpracy strategicznej Stany Zjednoczone są zobowiązane do zapewnienia bezpieczeństwa Polski i wszelkich obiektów amerykańskich rozmieszczonych na jej terytorium" - czytamy w deklaracji, której tekst przekazało PAP MSZ.
"Polska i Stany Zjednoczone będą działać wspólnie przeciwko pojawiającym się militarnym i pozamilitarnym zagrożeniom wywołanym przez strony trzecie lub dążyć do minimalizowania ich skutków" - napisano.
W dokumencie podkreślono, że Polska i USA znajdują się "w obliczu rosnącego zagrożenia wynikającego z proliferacji broni masowego rażenia i związanych z nią systemów przenoszenia", a obrona przeciwrakietowa, w tym baza rakiet przechwytujących, która powstanie w Polsce, "zapewnia niezbędne kluczowe zdolności, które mogą być użyte do obrony obu państw i innych sojuszników w NATO przed zagrożeniami ze strony rakiet dalekiego zasięgu".
"Współpraca w sferze obrony przeciwrakietowej wzmacnia partnerstwo strategiczne pomiędzy Polską i Stanami Zjednoczonymi. Oba państwa są przekonane, iż ta współpraca przyniesie długotrwałe wzajemne korzyści w ich relacjach dotyczących bezpieczeństwa" - podkreślono.
Zgodnie z deklaracją powstanie Grupa Konsultacyjna ds. Współpracy Strategicznej, która - jak napisano - "będzie służyć jako podstawowy mechanizm rozwoju polsko-amerykańskich stosunków strategicznych". W skład Grupy wejdą wysocy rangą przedstawiciele polskich resortów MSZ i MON oraz Departamentu Stanu i Departamentu Obrony USA.
Dokument zakłada, że Grupa będzie spotykać się regularnie lub na wniosek jednej ze stron; będzie mogła powoływać grupy robocze takie jak Grupa Wysokiego Szczebla ds. Współpracy Obronnej. Jej działania będę uzupełniać dotychczasowe formy współpracy np. w ramach istniejącego już polsko-amerykańskiego Dialogu Strategicznego.
Na forum Grupy Polska i USA będą prowadzić konsultacje w sprawie bezpieczeństwa obu krajów i przekazywać sobie informacje w tej dziedzinie. Mają także konsultować nowe inicjatywy, które mogłyby być poruszane na forum NATO oraz takie sprawy jak wykorzystanie i rozwój systemu obrony przeciwrakietowej USA.
W ramach Grupy obie strony mają także "działać na rzecz wzmocnienia zdolności operacyjnych swoich Sił Zbrojnych, w ten sposób zwiększając wkład w podnoszenie efektywności Sojuszu Północnoatlantyckiego". "W realizacji tego celu Stany Zjednoczone podejmą wysiłek na rzecz pomocy Polsce w transformacji i modernizacji jej sił zbrojnych" - czytamy w dokumencie.
Inne cele Grupy to m.in.: współpraca w celu przekazania Polsce sprzętu obronnego, usług, programów szkolenia i innej pomocy, a także współpraca na rzecz usprawnienia procesu zakupów sprzętu obronnego dla Polski, wspieranie wspólnych ćwiczeń i wymiany, współpraca w operacjach międzynarodowych, gdy jest to we wspólnym interesie Polski i Stanów Zjednoczonych. Polska i USA mają także "rozwijać zdolności" niezbędne do zwalczania proliferacji broni masowego rażenia i terroryzmu.
W ramach rozszerzenia współpracy w zakresie obrony powietrznej i przeciwrakietowej deklaracja stanowi, że w Polsce rozmieszczona zostanie amerykańska bateria rakiet Patriot. "Zamierzamy rozpocząć tę współpracę w przyszłym roku i rozszerzać ją, mając na celu ustanowienie do 2012 r. garnizonu, który będzie zapewniał wsparcie dla amerykańskiej baterii rakiet Patriot" - napisano.
Polski rząd udostępni na potrzeby tego garnizonu - jak czytamy w deklaracji - "akceptowalną dla obu stron odpowiednią lokalizację, infrastrukturę i instalacje". Jest również mowa o wspólnych szkoleniach. "W nadchodzących miesiącach mamy zamiar uzgodnić szczegółowe porozumienia, które umożliwią rozpoczęcie tej współpracy" - napisano.
Ponadto w deklaracji Stany Zjednoczone "potwierdziły swoje zaangażowanie na rzecz pomocy Polsce w modernizacji jej Sił Zbrojnych".
Polska i USA zgodziły się, że dla przeciwstawiania się nowym wyzwaniom i zagrożeniom bezpieczeństwa międzynarodowego konieczna jest ściślejsza współpraca w zakresie wymiany informacji.
W deklaracji zapisano, że Stany Zjednoczone zamierzają przekazywać Polsce: raporty sytuacyjne dotyczące obrony przeciwrakietowej oraz informacje dotyczące oceny zagrożeń związanych z obecnością instalacji wojskowych, sprzętu i personelu Stanów Zjednoczonych na terytorium Polski. Ponadto opracowana ma zostać "procedura" uzyskiwania przez Polskę od USA "oczekiwanych informacji wywiadowczych, informacji o ostrzeżeniach lub zagrożeniach związanych z obecnością instalacji wojskowych, sprzętu i personelu Stanów Zjednoczonych na terytorium Polski".
W dokumencie podkreślono, że Polska i USA "są zaangażowane w promowanie wzajemnej współpracy przemysłu obronnego, badawczej i technologicznej w zakresie uzbrojenia". Oba państwa zobowiązały się, że będą "poszukiwać projektów", które mogłyby być podjęte w ramach tej współpracy, także - jak zaznaczono - "w zakresie zakupów".
Zgodnie z deklaracją Polska i USA zamierzają poszukiwać możliwości m.in.: rozwijania wspólnych inwestycji w obszarze technologii przemysłowych w dziedzinie bezpieczeństwa i obronności, wspierania i rozwijania działań badawczo-rozwojowych, wspierania rozwoju pogłębionej współpracy przemysłowej i technologicznej.
"Dodatkowo jako część rozszerzonej współpracy przemysłowej związanej z obronnością, Polska i Stany Zjednoczone zamierzają zawrzeć Porozumienie Ramowe w zakresie obrony przeciwrakietowej, które pozwoli stronom zbadać możliwości wspólnych badań, rozwoju, prowadzenia prób i dokonywania ocen związanych z systemem obrony przeciwrakietowej" - czytamy w dokumencie.
We wstępie do deklaracji podkreślono, że Polskę i USA "łączy wspólna historia bliskich więzi (...) i wspólnie wyznawanych wartości, a także przywiązanie do demokracji, ścisłe stosunki w dziedzinie obronności oraz gotowość do przeciwstawiania się wspólnym zagrożeniom i niebezpieczeństwom". Przypomniano też, że "kamieniem węgielnym" polsko-amerykańskich stosunków w sferze bezpieczeństwa jest "zasada solidarności wyrażona w Artykule 5 Traktatu Północnoatlantyckiego, który stanowi, iż zbrojna napaść na państwo członkowskie NATO, zostanie uznana za zbrojną napaść przeciwko wszystkim członkom Sojuszu".(PAP)
