W drugim kwartale 2013 roku Europejskie Centrum Solidarności w Gdańsku ogłosi przetarg na wykonawcę wystawy stałej, której celem będzie m.in. pokazanie historii "Solidarności". Sama placówka ma być otwarta w przyszłym roku, jej budowa trwa od jesieni 2010 r.
"Koncepcja samej wystawy jest już gotowa; na bieżąco trwa jeszcze natomiast uzupełnianie informacji, w tym relacji historycznych, do multimediów" - poinformowała PAP Aleksandra Dulkiewicz z ECS.
Interaktywna wystawa w ECS zajmie powierzchnię trzech tysięcy metrów kwadratowych na dwóch kondygnacjach. Celem wystawy będzie pokazanie historii "Solidarności" oraz innych ruchów opozycyjnych, które doprowadziły do przemian demokratycznych w Europie środkowo-wschodniej.
Scenariusz wystawy został opracowany przez zespół Media Kontakt z Warszawy w składzie: Wojciech Borowik, Mirosław Chojecki, Tomasz Kuczborski oraz Grzegorz Majchrzak, a koncepcja wystawiennicza i scenografia przez Beatę i Jarosława Szymańskich z gdańskiego Studia 1:1.
Wystawa będzie składała się z siedmiu tematycznych sal.
Pierwsza "Narodziny +Solidarności+" będzie poświęcona strajkom w sierpniu 1980 r. Znajdzie się tu m.in. suwnica, na której pracowała Anna Walentynowicz, a w kabinie maszyny będzie można obejrzeć wspomnienia inicjatorów strajku. Ponad głowami zwiedzających na podwieszonej u sufitu instalacji złożonej z żółtych stoczniowych kasków prezentowane będą archiwalne materiały filmowe.
W drugiej sali "Siła bezsilnych" pokazane zostaną realia życia w PRL i kulisy narodzin opozycji wobec totalitarnej władzy. Wykorzystane zostaną m.in. dokumenty operacyjne Służby Bezpieczeństwa. Zrekonstruowany będzie sklep z pustymi półkami oraz długa kolejka stojących przed nim ludzi.
W kolejnej sali "Solidarność i nadzieja" ukazane będą wydarzenia między Sierpniem'80 a wprowadzeniem stanu wojennego w grudniu 1981 r. - 16 miesięcy legalnego funkcjonowania pierwszego w bloku komunistycznym niezależnego związku zawodowego.
Czwarta sala "Wojna ze społeczeństwem" opowie o Polsce stanu wojennego. Zwężająca się w niej przestrzeń wprowadzi zwiedzających wprost do milicyjnego samochodu, a w innym miejscu otrą się oni o tarcze zomowców. Przypomniany też będzie opór społeczny przeciwko ekipie gen. Wojciecha Jaruzelskiego - m.in. manifestacje, druk nielegalnej prasy, ulotek i książek.
W piątej sali "Droga do demokracji" pokazany zostanie proces powolnego rozkładu systemu komunistycznego, który doprowadził do obrad Okrągłego Stołu oraz wyborów w czerwcu 1989 r.
W przedostatniej sali "Triumf wolności" zwiedzający zapoznają się z przemianami politycznymi w Europie środkowo-wschodniej, do których doszło na przełomie lat 80. i 90. ubiegłego wieku.
Ostatnia sala im. Jana Pawła II ma być miejscem zadumy i refleksji, z jej okien będzie rozpościerał się widok na Pomnik Poległych Stoczniowców.
W planach na 2013 r., oprócz ogłoszenia przetargu na wykonanie wystawy stałej, ECS planuje zorganizowanie kilkunastu konferencji i seminariów oraz projektów edukacyjno-kulturalnych. Kontynuowana będzie również działalność naukowa, wydawnicza oraz współprodukcja filmów dokumentalnych.
Wraz z NSZZ "Solidarność" Europejskie Centrum Solidarności przygotuje m.in. konferencję "Rola związków zawodowych w Europie. Wyzwania i dylematy". Tematami pięciu paneli dyskusyjnych będzie m.in. słabnąca rola związków zawodowych na kontynencie oraz poziom dialogu społecznego.
Ważnym zadaniem dla naukowców w ECS będzie w tym roku opracowanie dokumentacji z badań przeprowadzonych w 1981 r. w Polsce przez wybitnego francuskiego socjologa Alaina Touraine'a. Książka jego autorstwa "Solidarność: analiza ruchu społecznego 1980-1981" stanowi jedną z najlepszych ocen socjologicznych narodzin ruchu Solidarności, pisaną z perspektywy obcokrajowca.
Podobnie jak w ubiegłych latach ECS zorganizuje w 2013 r. takie imprezy jak: Zrozumieć Sierpień, Gdańskie Wykłady Solidarności, All About Freedom, Forum Młodych. Centrum będzie też partycypować w kolejnej edycji Festiwalu Solidarity of Arts.
W ramach działalności wydawniczej ECS zamierza w tym roku m.in. opublikować biografię Aliny Pienkowskiej autorstwa dziennikarki "Dziennika Bałtyckiego" Barbary Szczepuły, a etatowy pracownik ECS Jan Skórzyński będzie pracował nad książką "Krótka historia rewolucji Solidarności". Ta popularnonaukowa pozycja ma być gotowa, także w wersji angielskiej, w 2014 r. na otwarcie gdańskiej placówki.
ECS będzie też wspierał twórczość filmową. W tym roku zakończy się realizacja dokumentu "Natchniony i młody był" w reżyserii Katarzyny Kościelak o pieśniarzu Jacku Kaczmarskim, a także rozpocznie się kręcenie serialu dokumentalnego "Niepodległość bez cenzury" w reż. Agnieszki Arnold.
Budynek ECS powstaje na działce o powierzchni ponad jednego hektara, na terenie należącym niegdyś do Stoczni Gdańskiej, w pobliżu Pomnika Poległych Stoczniowców. Oprócz wystawy stałej placówka mieścić będzie także archiwum, salę wielofunkcyjną na 430 słuchaczy, ośrodek badawczo-naukowy, bibliotekę na 100 tys. woluminów oraz ośrodek edukacyjno-szkoleniowy.
Projekt ECS o łącznej wartości ponad 229 mln zł uzyskał dofinansowanie Unii Europejskiej w wysokości 107 mln zł. (PAP)
rop/ mlu/
