Odszkodowania dla właścicieli gruntów i ograniczenie uprawnień organów władzy to główne problemy do rozstrzygnięcia w ustawie o korytarzach przesyłowych - powiedział Paweł Grzejszczak z kancelarii Domański Zakrzewski Palinka na konferencji zorganizowanej przez PAP.
Stan prac nad projektem ustawy o korytarzach przesyłowych i plany inwestycyjne operatorów sieci to główne tematy czwartkowej konferencji pt. "Rozwój infrastruktury energetycznej - szanse i możliwości w kontekście przygotowywanej ustawy o korytarzach przesyłowych". Chodzi o tereny, na których miałyby być zainstalowane i eksploatowane urządzenia do przesyłu lub dystrybucji energii elektrycznej, paliw ciekłych i gazowych, ciepła, transportu dwutlenku węgla. Podstawą prawną instalacji miałoby być prawo służebności przesyłu, ale nie na zasadzie umowy między właścicielem gruntu a przedsiębiorstwem przesyłowym, tylko ustanowione z mocy prawa.
Grzejszczak przekonywał podczas spotkania, że trzeba rozwiązać kwestie prawne dotyczące korytarzy przesyłowych. Najwięcej wątpliwości budzi - jak mówił - kwestia uregulowania odszkodowań dla właścicieli nieruchomości i użytkowników wieczystych. Wyjaśnił, że konstytucja gwarantuje prawo do "słusznego odszkodowania", stąd problem, jak wyliczać odszkodowania, by były one "słuszne", a więc zgodne z konstytucją.
Ekspert wskazał również na inne problemy zgłaszane podczas prac nad projektem ustawy. Najczęściej dotyczą one ograniczenia prawa organów administracji do wydania decyzji odmownej w zakresie ustanowienia korytarza przesyłowego oraz wpływu tych organów na przebieg procesów inwestycyjnych. Są też wątpliwości, czy należy wyłączyć stosowanie ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych, a także - jak powiązać nowe rozwiązania z przepisami dotyczącymi ochrony środowiska. To szczególnie trudne zagadnienie, bo problem regulacji środowiskowych jest mocno ugruntowany w prawie europejskim - zauważył Grzejszczak.
Powiedział, że obecnie proces inwestycyjny jest niezwykle rozproszony. Władze rządowe i samorządowe - jak mówił - prowadzą wiele równoległych postępowań, często ze sobą nieskoordynowanych, w których bierze udział wielu uczestników. Zwrócił też uwagę na zbyt łatwą możliwość blokowania postępowań na różnych ich etapach.
Jako przykład trudności, jakie napotykają inwestorzy, Grzejszczak podał niewydolność procedury związanej z pozyskaniem tzw. prawa drogi, czyli dostępu do terenu, na którym miałoby się znaleźć urządzenie przesyłowe. Przypomniał budowę czterotorowej linii Plewiska - Kromolice, gdzie wszelkie postępowania, również sądowe, zajęły w sumie prawie 15 lat.
Podczas konferencji ekspert przedstawił główne założenia projektu, które mają przyspieszyć proces inwestycyjny. Przede wszystkim mają być to nowe rozwiązania przymuszające władze do podjęcia decyzji w określonym terminie, pod sankcją pieniężną. Przykładowo maksymalny termin na wydanie decyzji wynosiłby 90 dni od złożenia wniosku, a organ, który by go naruszył, płaciłby 500 zł za każdy dzień opóźnienia.
Wojewódzki sąd administracyjny - zgodnie z zapisami projektu - miałby 30 dni na rozpatrzenie skargi, a Naczelny Sąd Administracyjny na rozpatrzenie skargi kasacyjnej - 60 dni. Jeżeli firma przesyłowa rozpoczęłaby już inwestycję, to sąd nie mógłby stwierdzić nieważności decyzji o ustanowieniu korytarza przesyłowego po upływie 14 dni od dnia, w którym stałaby się ona ostateczna lub w którym nadano jej rygor natychmiastowej wykonalności. Decyzja ta byłaby podstawą do wpisu w księgach wieczystych, w szczególności - prawa służebności przesyłu.
Grzejszczak poinformował, że w odniesieniu do inwestycji liniowych wyłączone byłoby stosowanie ustaw: o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz o ochronie gruntów rolnych i leśnych. (PAP)
kjed/ pad/
