Wiedza na temat wirusa HIV oraz AIDS jest w UE stosunkowo wysoka, choć nieco niższa w nowych krajach członkowskich - wynika z przedstawionego w poniedziałek Eurobarometru. W starych krajach UE coraz więcej osób wykazuje mniejszą ostrożność w stosunkach seksualnych.
Jak wynika z sondażu, Europejczycy są coraz lepiej poinformowani, w jaki sposób można zarazić się HIV i zachorować na AIDS. Aż 94 proc. ankietowanych wie, że jest to możliwe przez użycie zainfekowanej strzykawki, transfuzję krwi od nosiciela wirusa HIV (czy osoby chorej na AIDS) lub "niezabezpieczony" stosunek seksualny.
Niemniej, tylko 40 proc. Europejczyków (32 proc. Polaków) wie, że nie można się zarazić przez pocałunek w usta. Nieco więcej ankietowanych wie, że jest to niemożliwe, pijąc z tej samej szklanki (52 proc. Europejczyków i 45 proc. Polaków) czy używając tej samej toalety co chory na HIV/AIDS (55 proc. Europejczyków i 42 proc. Polaków).
"Najbardziej martwi mnie przywiązywanie coraz mniejszej wagi do prewencji. Musimy promować edukację, używanie wysterylizowanych narzędzi, a zwłaszcza bezpieczny seks. W szczególności młodzi ludzie lekceważą potencjalne ryzyko" - powiedział komisarz ds. zdrowia i ochrony konsumentów Markos Kyprianu.
Choć ostrożność jest najlepszym sposobem, by zapobiec zarażeniu, tylko 34 proc. Litwinów oraz 38 proc. Łotyszy i Holendrów odpowiedziało w sondażu, że stosuje zabezpieczenia w stosunkach seksualnych. Twierdząco odpowiedziało na to pytanie 43 proc. Polaków.
W pozostałych pytaniach, obywatele nowych państw Unii deklarują większą niż obywatele starych krajów zmianę zachowań w relacjach seksualnych po pojawieniu się AIDS. Na przykład tylko 2 proc. Holendrów i 7 proc. Szwedów przyznaje, ze teraz unika kontaktów z "pewnymi osobami", co deklaruje około 40 proc. Maltańczyków, Cypryjczyków, Słowaków, Czechów i Estończyków, a także 30 proc. Włochów i 26 proc. Polaków. Podobnie z powodu szerzenia się AIDS, tylko 2 proc. Holendrów i 7 proc. Szwedów unika "pewnych lokali", podczas gdy stroni od nich 22 proc. Polaków, 30 proc. Estończyków, Słowaków i Maltańczyków.
Komisja Europejska prezentując wyniki Eurobarometru zauważyła jednak, że obywatele nowych państw UE częściej niż obywatele starych udzielają niepoprawnych odpowiedzi, jeżeli chodzi o możliwe drogi zarażenia AIDS/HIV. Na przykład aż 89 proc. Szwedów i tylko około 16 proc. Słowaków, Litwinów i Łotyszy oraz 26 proc. Polaków wie, że oddając krew nie można zarazić się HIV.
W nowych krajach UE panuje też zdecydowanie mniejsza wiara w skuteczność leczenia osób zarażonych AIDS, o czym przekonanych jest aż 82 proc. Belgów czy 83 proc. Holendrów.
Tylko 25 proc. respondentów na Litwie, 26 proc. w Estonii i 38 proc. w Polsce podkreśla wagę i skuteczność leczenia osób z AIDS i opiekę na nimi w swoich krajach. "Te wyniki mogą być odebrane jako dowód na porażkę narodowych planów działania w sprawie AIDS lub niewystarczającej kampanii informacyjnej odpowiednich instytucji" - uważają autorzy sondażu.
Zdaniem komisarza Kyprianu kampanię informacyjną należy wzmocnić w nowych krajach UE także dlatego, że sąsiadują one z pozaunijnymi krajami, gdzie epidemia AIDS wciąż się rozwija.
Badanie przeprowadzono w okresie od września do grudnia 2005 roku na próbie 25 tys. osób w wieku powyżej 15 lat.
Inga Czerny (PAP)
icz/ kot/ ro/
