*Z okazji światowego dnia przeciwko karze śmierci Komisja Europejska (KE) i Rada Europy (RE) zapowiedziały we wtorek wspólną kampanię na rzecz przekonania takich krajów jak Stany Zjednoczone, Chiny czy Arabia Saudyjska do całkowitego zniesienia kary śmierci. *
"Musimy przekonać innych, dlaczego my Europejczycy sprzeciwiamy się karze śmierci" - powiedział sekretarz generalny Rady Europy Terry Davis.
"Fakt, że jakaś administracja państwowa skazuje na śmierć za pomocą systemu sądowego, daleki jest od skutecznej prewencji przeciwko przestępczości, w efekcie promuje przemoc w społeczeństwach, gdzie wymierza się karę śmierci" - dodał unijny komisarz ds. wewnętrznych Franco Frattini.
Zapowiedziano wspólne zorganizowanie międzynarodowej konferencji na wysokim szczeblu 10 października 2007 roku w celu doprowadzenia do całkowitego zakazu kary śmierci.
Zgodnie z przytoczonymi przez KE danymi Amnesty International, w 2005 roku wykonano na świecie aż 2100 egzekucji, natomiast 5186 osób zostało skazanych na śmierć w 53 krajach. Większość znanych egzekucji miała miejsce w Chinach - przynajmniej 1770. Kolejne na liście pod względem liczby egzekucji są Iran (przynajmniej 94), Arabia Saudyjska (86) i USA (60).
Obecnie, jak poinformowała Komisja Europejska, kara śmierci zakazana jest w 128 krajach na świecie - zarówno w ich prawie, jak i w praktyce. Natomiast od 1990 roku ponad 40 krajów zniosły karę śmierci dla wszystkich rodzajów zbrodni - także w okresie wojny.
Zniesienie kary śmierci w Europie dokonało się poprzez protokoły dodatkowe do Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i Podstawowych Wolności: protokołu nr 6 (zniesienie w czasie pokoju) i protokołu nr 13 (zniesienie w czasie wojny).
W liczącej 46 członków Radzie Europy ostatni raz karę śmierci wykonano 11 marca 1997 roku na Ukrainie. W 2000 roku także Ukraina wprowadziła zakaz wykonywania tej kary.
Zniesienie kary śmierci w jest niezbędnym warunkiem wstąpienia do Unii Europejskiej. Wszystkie kraje członkowskie UE podpisały i ratyfikowały protokół nr 6 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka o Zniesieniu Kary Śmierci. Wszystkie tez podpisały protokół nr 13, choć pięć wciąż go nie ratyfikowało: Polska, Francja, Włochy, Łotwa i Hiszpania.
W Polsce kary śmierci nie wykonuje się od 1988 roku, a od 1 września 1998 roku została ona zniesiona przez nowy kodeks karny z 1997 roku i zastąpiona karą dożywotniego więzienia.
Inga Czerny (PAP)
icz/ kot/ ap/
