# dochodzą Republika Czeska, Słowacja #
25.07. Warszawa (PAP) - Dostęp do broni palnej osób prywatnych regulują w Europie przepisy poszczególnych państw. Poniżej zasady dotyczące posiadania broni palnej w wybranych krajach.
W Polsce zasady te reguluje ustawa o broni i amunicji z 1999 r. Zgodnie z nią broń palną i amunicję do niej można posiadać na podstawie pozwolenia na broń wydanego przez komendanta wojewódzkiego policji, a w przypadku żołnierzy zawodowych - na podstawie pozwolenia wydanego przez właściwego komendanta oddziału Żandarmerii Wojskowej. Pozwolenie na broń może dostać osoba pełnoletnia, zdrowa psychicznie, nieuzależniona, niekarana - i co jest pojęciem bardzo szerokim - niepodejrzewana, że może jej użyć w celu sprzecznym z interesem bezpieczeństwa.
Pozwolenia nie wymaga się m.in. od osób, które: posiadają broń palną wytworzoną przed rokiem 1850 lub jej replikę, gromadzą broń w zbiorach muzealnych, prowadzą sprzedaż broni i amunicji na podstawie koncesji lub świadczą usługi rusznikarskie. Pozwolenia nie muszą posiadać też osoby, które używają jej w celach sportowych, szkoleniowych lub rekreacyjnych na strzelnicy działającej na podstawie zezwolenia.
Norwegia, obok Szwecji i Finlandii, z powodu silnych tradycji myśliwskich należy w Europie do krajów o najwyższym wskaźniku ilości broni w przeliczeniu na jednego mieszkańca. W rękach Norwegów jest ok. 1,3 mln sztuk prywatnej broni (kraj zamieszkuje ponad 4,6 mln osób). Według norweskich mediów w rzeczywistości istnieje problem niezarejestrowanej broni. Jeszcze do 1990 r. prawo nie nakazywało takiego obowiązku.
Aby uzyskać zgodę na posiadanie broni w Norwegii, trzeba mieć ukończone 18 lat i wykazać lokalnej policji w miejscu zamieszkania, że broń jest potrzebna do polowań lub w celach sportowych (strzelectwo).
W Szwecji również trzeba mieć ukończone 18 lat i aktywnie działać przez okres przynajmniej sześciu miesięcy w klubie myśliwskim lub sportowym. Licencję przyznaje policja.
W Finlandii w czerwcu 2010 roku weszło w życie nowe prawo, na mocy którego minimalny wiek dla posiadacza broni wynosi 20 lat. Do podwyższenia granicy wieku doszło w Finlandii na skutek tragicznych strzelanin, których inicjatorami byli młodzi ludzie mający licencje na broń. W ciągu ostatnich czterech lat w tego typu wypadkach zginęło ponad 20 osób.
W Szwecji oraz w Finlandii padają propozycje zaostrzenia przepisów dotyczących pozwolenia na broń.
Obowiązujące w Niemczech przepisy pochodzą z 2003 r. i zostały wprowadzone po masakrze w szkole w Erfurcie 26 kwietnia 2002 r., gdzie 19-letni uczeń zastrzelił 17 osób. Pozwolenie na posiadanie broni sportowej można uzyskać dopiero od 21. roku życia (wcześniej granica wieku wynosiła 18 lat). Wyjątek stanowi tu małokalibrowa broń sportowa wykorzystywana w dyscyplinach olimpijskich.
Osoby, które nie ukończyły 25 lat, muszą przejść badania psychologiczne, by uzyskać pozwolenie. Niezależnie od wieku odpowiednie władze mogą zażądać, by zainteresowany poddał się badaniom psychologicznym, jeśli mają wątpliwości, czy broń palna w rękach takiej osoby nie stanowi zagrożenia. Kolejna tragedia - masakra w szkole w Winnenden 11 marca 2009 r. i śmierć 15 osób - przyczyniła się do dalszego zaostrzenia niemieckiej ustawy o broni. Znowelizowana ustawa m.in. umożliwia władzom kontrolowanie, czy posiadacze broni przechowują ją zgodnie z prawem.
W Czechach broń palną lub amunicję można nabyć, przechowywać i nosić przy sobie jedynie na mocy specjalnych pozwoleń policji. Według danych MSW do końca 2010 r. wydano w Czechach 311 876 pozwoleń na broń. Liczba ta obejmuje zarówno myśliwych (około 100 tys. osób), jak i policjantów i żołnierzy, którzy muszą starać się o zezwolenie na noszenie broni poza służbą.
O pozwolenie na broń może wystąpić każdy mieszkaniec Czech, który ukończył 21. rok życia, jest niekarany i w pełni zdrowia, co stwierdza lekarz pierwszego kontaktu. Musi też zdać egzamin na policji sprawdzający teoretyczne i praktyczne umiejętności posługiwania się bronią. Licencję wydaje się na pięć lat, przy czym na dwa miesiące przed jej wygaśnięciem można wystąpić o przedłużenie. Broń - według czeskiego prawa - podzielona jest na sześć kategorii zależnych od zastosowania, może służyć celom kolekcjonerskim, sportowym, łowieckim, wykonywaniu zawodu, ochronie zdrowia lub majątku, czy też celom badawczym.
Na Słowacji po krwawym incydencie z roku 2010, w którym mężczyzna w stanie odurzenia zastrzelił osiem, a ranił 16 osób, z 10 do 5 lat skrócono okres obowiązywania pozwolenia na broń, niemal całkowicie zakazano posiadania broni automatycznej, tłumików, a także wprowadzono obowiązkowe testy psychologiczne dla wszystkich ubiegających się o licencję. Badania te mogą wykonywać jedynie psychologowie kliniczni. Ponadto, gdy tylko pojawi się jakakolwiek wątpliwość dotycząca stanu psychicznego posiadacza broni, policja ma prawo zlecić nadzwyczajne testy.
Posiadacz broni ma także obowiązek zgłosić się na policję z pozwoleniem i bronią, gdy tylko wygaśnie licencja. Nowe obowiązki mają także kluby strzeleckie; muszą wydać swym członkom zaświadczenie o przynależności do organizacji, na podstawie którego można dopiero wystąpić o pozwolenie na broń sportową.
We Włoszech wydawane są trzy typy zezwoleń na posiadanie broni: do celów sportowych, myśliwskich i obrony osobistej. Zezwolenie może otrzymać obywatel niekarany, który spełnia wymagane kryteria psychofizyczne. Konieczne jest przedstawienie dwóch zaświadczeń lekarskich i świadectwa potwierdzającego umiejętność posługiwania się bronią. Zezwolenie ważne jest sześć lat w przypadku broni myśliwskiej i pięć lat - pistoletu. Największe restrykcje dotyczą wydawania zezwoleń na posiadanie broni do obrony własnej.
Według najnowszych danych w 2010 r. pozwolenie na posiadanie broni sportowej miało we Włoszech 178 tys. osób, broni myśliwskiej - 800 tys., a dla obrony własnej - około 35 tys. Te dane, jak podkreśla od dawna włoska prasa, w żaden sposób nie odzwierciedlają prawdziwej sytuacji we Włoszech, gdzie według niektórych nieoficjalnych szacunków w prywatnych rękach, głównie organizacji przestępczych, może znajdować się nawet 10 mln sztuk broni.
W Hiszpanii osoby prywatne mogą otrzymać prawo do posiadania i użytkowania broni palnej tylko na podstawie specjalnych zezwoleń (licencji), gdy potrzebują jej do samoobrony, ochrony prywatnej, a także do celów sportowych, polowań i dla kolekcjonerstwa (jeżeli broń nie jest użytkowana).
Do wniosku o zezwolenie trzeba dołączyć m.in. zaświadczenie o niekaralności i stanie psychofizycznym. Właściwe organy zbierają informacje na temat przeszłości wnioskodawcy oraz sprawdzają, czy osoba ta rzeczywiście zajmuje się np. strzelectwem lub myślistwem.
Zezwoleń nie wydaje się na posiadanie broni automatycznej, która należy do wyłącznej kompetencji rządu i sił bezpieczeństwa państwa (wojsko, policja).
We Francji dość skomplikowane przepisy wyróżniają osiem kategorii broni. Prawo zakazuje posiadania i noszenia bez specjalnego zezwolenia większości rodzajów broni palnej, w tym karabinów, pistoletów czy rewolwerów. Takie zezwolenie uzyskać mogą - w drodze wyjątku - osoby powyżej 21. roku życia, które uprawiają strzelectwo (np. w klubie sportowym) lub też są szczególnie narażone na niebezpieczeństwo. W obu tych przypadkach procedura przyznawania administracyjnej zgody jest z reguły długotrwała i żmudna.
Nieco łatwiej jest kupić legalnie we Francji broń myśliwską. W tym przypadku na ogół nie wymaga się zezwoleń, ale nabywca musi zadeklarować w urzędzie posiadanie zakupionej broni pod karą jej skonfiskowania. Tylko nieliczne typy mniej groźnej broni myśliwskiej znajdują się w wolnej sprzedaży bez obowiązku rejestracyjnego.
Według oficjalnych danych, liczba nadającej się do użytku broni palnej wszelkiego rodzaju wynosi we Francji ponad 2 mln. Nieoficjalnie mówi się nawet o 10 mln egzemplarzy.
W Unii Europejskiej nie ma żadnych wspólnych zasad wydawania pozwoleń na broń. W sobotę szef belgijskiej dyplomacji Steven Vanackere zaproponował zaostrzenie przepisów regulujących posiadanie broni, które mogłyby obowiązywać w całej UE, by zasady dostępu do broni "skoordynować na poziomie międzynarodowym".(PAP)
pru/ zys/ zab/ mmp/ awi/ sw/ opi/ szl/ jbr/ mc/
