Architektoniczny krajobraz środkowego zachodu Stanów Zjednoczonych na fotografiach Jacka Frączaka, grafika mieszkającego w Stanach Zjednoczonych, można będzie obejrzeć na wystawie "Midwest Habitat" w warszawskiej galerii Pokaz. Ekspozycja dostępna będzie od soboty.
Wystawa "Midwest Habitat" prezentuje 47 fotografii, które ukazują amerykańską prowincję rejonu Środkowego zachodu i są - zgodnie z intencją autora - próbą opisu społecznego pejzażu tej krainy, poprzez przedstawienie typowych dla niej form architektury.
"Sposób, w jaki ludzie kształtują miejsca swego zamieszkiwania, rozrywki, zawodowej aktywności czy religijnego kultu mówi sporo o ich mentalności, pragnieniach, wrażliwości estetycznej, życiowych priorytetach czy rodzaju duchowości. Pragnąłem przedstawić to na swoich fotogramach" - powiedział PAP Jacek Frączak.
"Gdy ponad rok temu zacząłem się włóczyć po lokalnych tutejszych drogach, mijając miasteczka i farmy, przypomniałem sobie prowincjonalną Polskę schyłku lat 60., jaką pamiętam z mych dziecięcych wycieczek: krainę, gdzie ludzki indywidualizm starał się - na przekór rzeczywistości - zaznaczać swoje istnienie. Tu w Missouri prawdziwość przekazu ludzkich zmagań, sukcesów i upadków, zapisana w spękaniach chodników, fakturach elewacji, groteskowych szyldach i dekoracjach witryn sklepowych wydaje mi się znacznie bardziej dosadna i szczera niż jednolicie perfekcyjna powierzchowność wielu bogatszych krain" - ocenił Frączak.
"Mieszkając od czterech lat w południowozachodnim Missouri, niemal w sercu Midwestu, znalazłem się pośrodku tej właśnie Ameryki, którą wielu zwie Ameryką prawdziwą. Osiadłem w mieście, o którym mówi się, że jest w nim więcej kościołów niż knajp, a na lokalnych szosach nadal spotkać można konne zaprzęgi Amiszów" - opowiada Frączak o miejscach, które stały się inspiracją i tematem jego fotografii.
Według niego, przybysza z Europy szokuje drewno jako powszechny budulec, wszędobylskie (nawet w miastach) drewniane słupy energetycznych i telefonicznych linii przesyłowych. "Eleganckie i drogie domy przypominające prowansalskie wille są jedynie licowane kamieniem lub cegłą, jednak konstrukcyjnie nie różnią się niczym od domów biedaków. (...) Wiele miasteczek i farm, dla których zniknęły ekonomiczne podstawy, przeistacza się w +ghost towns+. Jednak w tej arabesce zarówno bogatych, jak i ubogich domostw zobaczyć można coś, co jest esencją Ameryki, tak różną od Europy: indywidualizm ludzkich losów, wyborów i fortuny" - zauważa Frączak.
Artysta fotografuje też tornada, a raczej krajobraz po ich przejściu. Przez prowincję amerykańską co roku przetacza się ok. 1000 tornad. Ludzie tu żyjący zdają sobie sprawę z kruchości materialnej własnego domowego świata. "W Joplin tornado uderzyło 22 maja zeszłego roku - opowiada Frączak - i zostało uznane za jedno z najbardziej śmiercionośnych i niszczycielskich w historii USA". "Będąc tam trzy tygodnie po tragicznych zdarzeniach, odnalazłem też i sfotografowałem wzruszające dowody dawnego, pionierskiego ducha, z którego Midwest jest znany: nad morzem zgliszcz powiewały wszędzie narodowe flagi, a na resztkach ruin odręczne napisy mówiły o tym, że wszystko się odbuduje, a Bóg jest dobry. Tłumy zorganizowanych wolontariuszy i indywidualni właściciele zrujnowanych posesji czynnie dawali temu dowód. Taką Amerykę też staram się pokazać na swoich zdjęciach" - wyjaśnia.
Jacek Frączak (ur. 1958 w Warszawie) jest absolwentem warszawskiej ASP, gdzie studiował na Wydziale Grafiki w latach 1977-1983. Uprawia grafikę warsztatową, rysunek, fotografię i malarstwo. Jego prace były pokazywane na wielu wystawach polskich i światowych. Zajmuje się także dydaktyką artystyczną. Wykładowca na wydziale Sztuki i Projektowania Missouri State University. Mieszka w Springfield w USA.
Wystawa, której kuratorem jest kurator Bartłomiej Gutowski, będzie czynna do 16 sierpnia. (PAP)
abe/ hes/
