*Wystawa 30 grafik Mariano Fortuny'ego otwarta zostanie w niedzielę w Muzeum Narodowym w Gdańsku. Prace tego XIX-wiecznego twórcy, uznawanego za jednego z najważniejszych artystów w historii hiszpańskiego malarstwa, nie były dotąd pokazywane w kraju. *
"Mariano Fortuny, zmarły w wieku zaledwie 36 lat, jest artystą w Polsce praktycznie nieznanym, choć jego twórczość jest bardzo ceniona w europejskiej historii sztuki. Jego dzieła wiszą w najpoważniejszych muzeach m.in. w Luwrze, Prado i Ermitażu" - powiedziała w czwartek PAP rzecznik prasowy Muzeum Narodowego w Gdańsku Małgorzata Posadzka.
W grafikach Fortuny'ego zaprezentowanych na ekspozycji dominuje przede wszystkim tematyka orientalna, charakterystyczna dla całej twórczości tego artysty.
"W rycinach stosował głównie technikę akwaforty, czasami akwatinty, suchej igły czy rylca, posługując się ogromną swobodą w rysowaniu i pracując z miedzianą płytą" - dodała Posadzka.
Mariano Fortuny y Marsal urodził się w 1838 r. w Reus w niezamożnej rodzinie jako jedno z czwórki dzieci. Ojciec był właścicielem warsztatu stolarskiego, matka zajmowała się dziećmi. Już w wieku 9 lat chłopiec podjął naukę w szkole rysunku. W wieku 11 lat stracił matkę, która zmarła jako ofiara epidemii cholery w Katalonii. Po wyjeździe ojca do Barcelony, został przygarnięty przez dziadka.
W wieku 14 lat młody Mariano rozwija swój talent artystyczny w Barcelonie pod opieką rzeźbiarza Domingo Tallarna, któremu pomaga przy wykonywaniu prac o tematyce religijnej. Artysta załatwia swojemu podopiecznemu stypendium na studia. Po kilku latach Fortuny kontynuuje naukę w Rzymie.
W 1859 r. wybuchła wojna między Hiszpanią i sułtanem Maroka. Władze prowincji Barcelona zaproponowały malarzowi, aby uwiecznił czyny katalońskich żołnierzy. Fortuny przyjął tę ofertę i wraz ze swoim pomocnikiem pojawił się na afrykańskiej pustyni. Osobiście widział jedną z bitew, robiąc liczne szkice, które miały posłużyć do wykonania serii dużych płócien. Doświadczenia afrykańskie otworzyły Fortuny'emu nowe możliwości; był zauroczony nowym, orientalnym otoczeniem. Jako artysta uwolnił się od konwenansów i akademizmów.
Po dwóch i pół miesiącach pobytu w Afryce Fortuny wrócił do Hiszpanii. W Madrycie poznał malarza Federico de Madrazo i jego córkę Cecylię, przyszłą żonę. Za pieniądze uzyskane od władz Barcelony za szkice obrazów batalistycznych artysta odbywa podróże po Europie, aby zapoznać się z dziełami o podobnej tematyce. Fortuny wyrusza do Paryża, gdzie zwiedza Luwr, Wersal oraz Pałac Luksemburski. Jego zainteresowanie wzbudza szczególnie twórczość Eugene Delacroix. W 1861 r. artysta ponownie przyjechał do Rzymu, a po roku do Maroka.
W tym okresie Fortuny nieustannie podróżuje pomiędzy Rzymem, Paryżem, Barceloną i Madrytem. Młody artysta podpisuje kontrakt z jednym z paryskich marszandów na sprzedaż obrazów o tematyce orientalnej i obrazów gabinetowych. Tymi małymi dziełami - nazywanymi we Francji "tableautin" - o uduchowionym charakterze, wykonanymi z ogromną precyzją i szczegółami, ze wspaniałym światłem, rysunkiem i kolorem, Fortuny podbija europejski rynek.
Po ślubie w 1867 r. Fortuny podróżuje i mieszka w wielu miejscach m.in. w Grenadzie, Madrycie, Sewilli, Paryżu i Rzymie. W tym ostatnim mieście malarza dopada choroba - prawdopodobnie malaria z dodatkowymi komplikacjami gastrycznymi, będącymi następstwem nawyku ssania przez artystę szkodliwych końcówek pędzla. Zmarł w 1874 roku.
Wystawa prac hiszpańskiego twórcy w Gdańsku potrwa do 23 czerwca. (PAP)
rop/ abe/
