*Wysłannik ONZ i Ligi Arabskiej Kofi Annan poinformował w sobotę, że grupa działania ds. Syrii obradująca w Genewie uzgodniła zasady przekazania władzy w Syriii, w tym powołanie rządu przejściowego z udziałem członków obecnego gabinetu. *
Spór między Moskwą, zdecydowaną bronić swego jedynego sojusznika na Bliskim Wschodzie i postrzegającą akcję mediacyjną jako mieszanie się w wewnętrzne sprawy Syrii, a USA, które podkreślają, że prezydent Syrii Baszar el-Asad musi ustąpić, nie znalazł w Genewie rozwiązania. Według USA poplecznicy Asada muszą zostać wykluczeni z udziału w nowych władzach.
Amerykańska sekretarz stanu Hillary Clinton zaznaczyła, że Asad musi odejść i wskazała, że teraz na Rosji i Chinach spoczywa obowiązek, by "pokazać Asadowi na ścianie napis" (Mane, tekel, fares), czyli przekazać mu, że jego czas się skończył. "Mamy wiarygodną alternatywę dla reżimu Asada - powiedziała. - To co zrobiliśmy tutaj ma znieść fikcję, że on i ci, którzy mają krew na rękach, mogą pozostać u władzy".
Szef rosyjskiej dyplomacji Siergiej Ławrow zaznaczył po konferencji, że o przekazaniu władzy w Syrii powinni decydować sami Syryjczycy i że żadna ze stron nie powinna być z tego procesu wykluczana. Podkreślił też, że Rosji udało się przekonać przedstawicieli innych dużych krajów, że byłoby "nie do przyjęcia" wykluczenie jakiejkolwiek grupy z procesu transformacji.
Minister spraw zagranicznych Chin Yang Jiechi oświadczył w Genewie, że plan zmian w Syrii powinien zostać zaakceptowany przez wszystkich Syryjczyków, a nie narzucany im z zewnątrz.
Natomiast według szefa francuskiej dyplomacji Laurenta Fabiusa rząd przejściowy w Syrii "powinien zostać wybrany na drodze wzajemnego konsensu, który wyklucza sprawców masakr".
Annan, odczytując postanowienia grupy, podkreślił, że obecny syryjski rząd i opozycja muszą współpracować zgodnie z planem zmierzającym do ustanowienia rządu przejściowego. Były sekretarz generalny ONZ ma nadzieję, że postępowanie zgodne z tym planem przyniesie przed upływem roku realne rezultaty.
Uczestnicy konferencji w Genewie - jak powiedział Annan - "zidentyfikowali etapy i środki" do pełnego wdrożenia sześciopunktowego planu i rezolucji nr 2042 i 2043 Rady Bezpieczeństwa. Sześciopunktowy plan przyjęty w kwietniu przez Radę Bezpieczeństwa przewidywał m.in. rozejm od 12 kwietnia, jednak do jego realizacji nie doszło.
"Rząd przejściowy będzie sprawować władzę wykonawczą. Mogą się w nim znaleźć członkowie obecnego gabinetu i opozycji oraz innych ugrupowań i musi zostać utworzony na podstawie wzajemnego porozumienia" - zaznaczył wysłannik ONZ i Ligi Arabskiej. Rząd przejściowy ma doprowadzić do nowelizacji konstytucji i wyborów, które wyłonią nowe władze.
"Wątpię, by Syryjczycy wybrali na rządzących ludzi z krwią na rękach" - dodał.
Na pytanie o dalsze losy syryjskiego prezydenta Asada, podkreślił, że "dokument jasno wskazuje wytyczne i zasady pomocy syryjskim partiom", aby doprowadziły do transformacji i powołania rządu przejściowego i wdrożyły niezbędne zmiany. Co do przyszłości Asada, "to jego sprawa" - zaznaczył Annan.
Zapowiedział również, że grupa działania będzie się spotykać, jeśli będzie taka potrzeba.
W skład grupy działania ds. Syrii wchodzą: stali członkowie Rady Bezpieczeństwa ONZ (USA, Chiny, Rosja, Francja i Wielka Brytania) oraz sekretarze generalni ONZ i Ligi Arabskiej; zaproszono także przedstawicieli Iraku, Kataru, Kuwejtu i Turcji.
Na konferencję nie zaproszono głównych potęg regionalnych. Rosja sprzeciwiła się udziałowi Arabii Saudyjskiej, która udziela poparcia syryjskiej opozycji. Z kolei USA nie zgodziły się na udział Iranu, który popiera reżim Asada.(PAP)
klm/ kar/
11743172 11743258 11743258 11742979 11743407 11743531 arch.
