Helsińska Fundacja Praw Człowieka zwróciła się do premiera Donalda Tuska o "wzmożenie aktywności rządu" w dziedzinie wykonywania wyroków Trybunału Konstytucyjnego, uchylających przepisy poszczególnych ustaw.
Pismo prezes fundacji Danuty Przywary do szefa rządu PAP otrzymała w piątek.
Podkreśla ona, że z wyroków Trybunału niejednokrotnie wynika potrzeba uzupełnienia systemu prawa lub uregulowania danej materii na nowo. "Jedynie sprawne i skuteczne wykonywanie orzeczeń TK może w tej sytuacji uchronić przed powstaniem luk w systemie prawa, w wielu przypadkach skutkujących naruszeniem praw i wolności obywateli. Zaniedbania w tym zakresie mogą rodzić odpowiedzialność odszkodowawczą Skarbu Państwa za zaniechania legislacyjne" - czytamy w piśmie.
Fundacja przywołuje w nim sprawozdania z działalności TK z ubiegłych lat, oceniające jako "wysoce niezadowalający" poziom wykonywania jego wyroków.
Prosząc o "wzmożenie wysiłków rządu" w tym zakresie fundacja zwraca się jednocześnie o przedstawienie koncepcji systemowego rozwiązania problemu, np. przez stałe monitorowanie zapadających wyroków oraz przygotowanie harmonogramu prac nad ich wykonaniem. "Rząd jest do tej roli szczególnie predestynowany jako dysponujący rozległym aparatem administracyjnym i najszerszą inicjatywą ustawodawczą" - podkreślono w piśmie do premiera.
Jednocześnie fundacja podkreśla, że docenia działania Senatu, który w 2005 r. zobowiązał się do podejmowania inicjatyw ustawodawczych wykonujących wyroki Trybunału. "W obecnej kadencji Senat uchwalił już dziewięć projektów ustaw realizujących orzeczenia TK. Kolejne trzy czekają na rozpatrzenie. Rząd, wspierając aktywność Senatu, nie powinien rezygnować z podejmowania prac legislacyjnych" - uważa Helsińska Fundacja.
"Jeśli chodzi o Trybunał Konstytucyjny, istotnym brakiem jest nieokreślenie w konstytucji skutków jego wyroków. Niedobrze się stało, że nie zostało wyraźnie wskazane w konstytucji, iż jest organ państwowy, który czuwa nad wykonaniem tych orzeczeń" - mówił w marcu zeszłego roku b. prezes TK prof. Marek Safjan.
Rok wcześniej, odnosząc się do tego, że około 40 wyroków TK czeka na wykonanie, Safjan podkreślał, że problem ma "najwyższą wagę w państwie prawa". "Zapomina się, że niewykonywanie wyroków jest łamaniem konstytucji. Może nawet powodować odpowiedzialność przed Trybunałem Stanu tych, do których należy przygotowanie odpowiednich zmian prawodawczych. Niewykonywanie wyroków ma niestety dłuższą historię i wiąże się praktycznie z funkcjonowaniem wszystkich rządów w okresie mojej kadencji. Problem ten nie jest oczywiście związany z tym lub innym składem Trybunału Konstytucyjnego. Nawet jeśli nastąpi w przyszłości wymiana wszystkich sędziów Trybunału Konstytucyjnego, nic się nie zmieni bez koniecznej determinacji odpowiednich organów państwa" - mówił w wywiadzie dla "Rzeczpospolitej".(PAP)
wkt/ itm/ mhr/
