"Herosi w pasiakach..." to tytuł wystawy poświęconej historii zmagań sportowych w hitlerowskim obozie koncentracyjny w Gross-Rosen, którą we wtorek otwarto w Muzeum Gross-Rosen w Rogoźnicy (Dolnośląskie).
Główną część ekspozycji stanowią dwa krótkometrażowe filmy dokumentalne - jeden poświęcony historii meczów piłki nożnej rozgrywanych w obozie Gross-Rosen, drugi zaś zawodom bokserskim. Oba dokumenty powstały na podstawie materiałów zgromadzonych w archiwum Muzeum Gross-Rosen oraz zapisków wspomnień więźniów. "W filmie pojawiają się wspomnienia o meczu Polska-Niemcy, który polscy więźniowie rozegrali z więźniami funkcyjnymi. Był to mecze o przeżycie. Polscy więźniowie wygrali 1:0, a bramkę strzelił więzień nazwiskiem Lewandowski" - powiedziała w rozmowie z PAP Aleksandra Wolska, kierownik Działu Zarządzania Inwestycjami Muzeum Gross-Rosen.
Na ekspozycji znalazły się również zdjęcia dokumentujące życie obozowe; żadne z nich nie jest jednak dokumentacją rozgrywanych meczów czy walk bokserskich. Zwiedzający mogą również zapoznać się z historiami więźniów, którzy brali udział w meczach rozgrywanych w warunkach obozowych.
Wolska podkreśliła, że ekspozycja z jednej strony ma być przestrogą przed zachowaniami rasistowskimi i ksenofobicznymi, z którymi można spotkać się w środowiskach pseudokibiców, z drugiej zaś pokazywać, że w obozie koncentracyjnym sport często wykorzystywany był jako forma tortur czy upokarzania więźniów. "Na wystawie znajdziemy również treści, które pokazują, że przez sport więźniowie próbowali zachować choć trochę normalności i człowieczeństwa w warunkach obozowych" - mówił Wolska.
Ekspozycja jest przygotowana w czterech wersjach językowych - polskiej, angielskiej, rosyjskiej oraz niemieckiej. Wystawę można zwiedzać do końca sierpnia. We wrześniu zostanie ona najprawdopodobniej pokazana na Stadionie Miejskim we Wrocławiu, gdzie obecnie będą rozgrywane mecze podczas piłkarskich mistrzostw Europy.
Obóz koncentracyjny Gross-Rosen powstał w 1940 r. W pierwszych latach istnienia był małym obozem, nastawionym przede wszystkim na obsługę kamieniołomu. W 1944 r. obóz został rozbudowany; wtedy powstały jego filie, m.in. w Miłoszycach, Wrocławiu i Brzegu Dolnym. Ogółem przez Gross-Rosen - obóz macierzysty i jego filie - przeszło około 125 tys. więźniów, szacuje się, że zginęło w nim 40 tys. osób.(PAP)
pdo/ abe/
