Od 13 grudnia 1981 r. wiadomo, że wprowadzenie tego dnia stanu wojennego naruszało konstytucję PRL i że doszło przy tym do różnych przestępstw - mówi prof. prawa karnego Zbigniew Hołda z Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka.
W poniedziałek Sąd Apelacyjny w Warszawie uchylił decyzję Sądu Okręgowego o zwrocie sprawy do IPN. SO - na wniosek obrony - polecił IPN m.in, by powołał zespół biegłych historyków do oceny realności groźby interwencji ZSRR w latach 1980-1981; zwrócił się do zagranicznych archiwów o dokumenty i przesłuchał nowych świadków, m.in. z zagranicy (w tym Margaret Thatcher i Michaiła Gorbaczowa). SA uznał, że zebrane przez IPN dowody wystarczą do prowadzenia procesu.
"O stanie wojennym wiemy wystarczająco dużo bez zeznań Gorbaczowa" - powiedział PAP Hołda. "Od 13 grudnia nie budziło żadnych wątpliwości, że dekrety o stanie wojennym naruszały konstytucję i że można przy tym się dopatrzyć rozmaitych przestępstw" - dodał.
Oceniając decyzję SA, Hołda przypomniał, że sąd zawsze musi sądzić za konkretne czyny, choć bierze pod uwagę ich szerszy kontekst. Proszony o ocenę postawienia oskarżonym zarzutów udziału w "związku zbrojnym", Hołda powiedział, że "takiej kwalifikacji by nie forsował".
SA zwrócił uwagę, że niektórym oskarżonym zarzucono udział lub kierowanie "związkiem zbrojnym" (czyli tzw. Wojskową Radą Ocalenia Narodowego - powołanym w nocy 12 grudnia 1891 r. pozakonstytucyjnym tworem, który administrował stanem wojennym). Sędzia SA Barbara Skoczkowska oświadczyła, że oceniając zasadność tych zarzutów, należy pamiętać jakie cechy powinna mieć grupa osób, by można było ją uznać za "związek zbrojny" w rozumieniu prawa karnego. (PAP)
sta/ bno/ jbr/
