Europejskie laboratorium naukowe Columbus zostało w poniedziałek dołączone do Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS), po nadzwyczajnie długim pobycie dwóch astronautów w otwartej przestrzeni kosmicznej.
Moduł dowieziono na ISS na pokładzie wahadłowca Atlantis 7 lutego br. Wyjęcie laboratorium z ładowni promu i dołączenie go do kompleksu ISS za pomocą zdalnie sterowanego wysięgnika planowano początkowo na niedzielę.
W sobotę okazało się, że zaniemógł niemiecki astronauta Hans Schlegel, który wraz z Rexem Walheimem miał prowadzić prace instalacyjne na zewnątrz stacji. Wobec tego montaż Columbusa przełożono na poniedziałek, a Schlegela zastąpił Stanley Love.
Walheim i Love podpięli do europejskiego modułu wysięgnik, za pomocą którego laboratorium wyjęto z ładowni wahadłowca. Wykonanie tego oraz kilku innych zadań zajęło im łącznie osiem godzin - o godzinę więcej niż planowano. W operacji asystował im z pokładu ISS Schlegel.
Wysięgnikiem z wnętrza ISS sterowali Leland Melvin i Daniel Tani. Nowe, 7-metrowe laboratorium dołączyli do modułu Harmony, dostarczonego na ISS w grudniu 2007 na pokładzie promu Discovery.
We wtorek francuski astronauta Loepold Eyharts wejdzie po raz pierwszy do nowego segmentu i podłączy go do instalacji elektrycznej i hydraulicznej ISS.
Na środę i piątek zaplanowane są kolejne spacery kosmiczne, przypuszczalnie z udziałem Schlegela.
Wykonany kosztem 1,9 mld dolarów przez Europejską Agencję Kosmiczną (ESA) Columbus jest głównym europejskim wkładem w stację kosmiczną. Będzie również pierwszym stałym europejskim obiektem badawczym w kosmosie. Okres jego eksploatacji przewidziany jest na 10 lat.
Pierwotnie laboratorium miało się znaleźć na orbicie w 1992 roku, dla uczczenia 500. rocznicy wyprawy Krzysztofa Kolumba, ale doszło do wielu opóźnień, m.in. spowodowanych dwoma katastrofami promów kosmicznych.
By dokończyć rozbudowę ISS, NASA powinna przeprowadzić jeszcze dziesięć wypraw promów kosmicznych, zanim w 2010 roku zostaną one ostatecznie wycofane z eksploatacji. Najbliższa misja zaplanowana jest na marzec. Wówczas do modułu Harmony przytwierdzone zostanie również japońskie laboratorium Kibo.(PAP)
gsi/
8069 8099 8187 arch.
