Pierwszą w Polsce ekspozycję w całości poświęconą japońskim parawanom udostępniło od środy Muzeum Manggha w Krakowie. Wystawa "Parawan japoński. Sosna, żuraw i góra Fuji" prezentowana jest w ramach obchodów 20-lecia Mangghi.
"Ilustracje na parawanach to skarbnica japońskich motywów" - powiedziała kurator wystawy Aleksandra Goerlich. Sosna, żuraw, góra Fuji, i rozmaite kwiaty najczęściej widnieją na różnej wielkości parawanach dwu-, cztero-, sześcio-, ośmioskrzydłowych. Każde z kilkunastu przedstawionych na wystawie dzieł jest inne, reprezentuje odrębną technikę zdobienia oraz stylistykę. Eksponaty pochodzą z okresu od XVII do XX w.
Parawan japoński jest nie tylko przedmiotem użytkowym, ale i oprawą do dzieła malarskiego, które przedstawia często kwiaty czterech pór roku na złotym tle, malowane tuszem żurawie, tygrysy i smoki. Japończycy przechowują parawany, zwłaszcza te będące częścią wyposażenie domowego, ze szczególną troską.
Spośród udostępnionych eksponatów wyróżnia się dziesięcioskrzydłowy parawan z kolekcji Feliksa Jasieńskiego. Obiekt pochodzi z II poł. XIX w. Jest nietypowy, ponieważ zdobią go kawałki tkanin umocowanych na papierze, a nie malowidło lub haft. Jak czytamy w katalogu wystawy, kolekcjonowanie przez Japończyków cennych tkanin jest specyficznym zjawiskiem. Mieszkańcy Kraju Kwitnącej Wiśni zbierają najczęściej fragmenty strojów teatralnych, czy chusty służące do pakowania cennych przedmiotów. Z takich tkanin powstał parawan Jasieńskiego, który przypomina kolorową mozaikę.
Eksponowane dzieła pochodzą ze zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie, Muzeum Narodowego w Pradze i z prywatnej galerii sztuki w Londynie.
Wystawa czynna będzie do 13 kwietnia.
Parawan japoński tworzony jest ze skrzydeł budowanych osobno, pokrywanych papierem, a następnie łączonych papierowymi zawiasami. Na tak przygotowany szkielet nakłada się główną dekorację w postaci malowidła lub haftu. Na początku używane były do celów ceremonialnych na dworze cesarza, z czasem wyszły poza mury pałaców.
Od ponad 150 lat cieszą się popularnością w Europie i Stanach Zjednoczonych. (PAP)
bko/ ls/
