Komisja Europejska przedstawiła we wtorek strategię dla europejskiego przemysłu stalowego, która ma na celu poprawę konkurencyjności i innowacyjności branży, stojącej wobec wielu wyzwań, jak spadek popytu, nadmierne moce produkcyjne czy wysokie ceny energii.
Jak podkreślił komisarz UE ds. przemysłu i przedsiębiorczości Antonio Tajani, strategia dla ożywienia sektora stalowego to "wyraźny sygnał dla przemysłu, że jest to strategicznie ważny sektor dla Europy i potencjalny motor wzrostu gospodarczego". "Przemysł stalowy ma obiecującą przyszłość w Europie. Utrzymując czołową pozycję, jeśli chodzi o innowacyjne produkty, co tradycyjnie jest mocną stroną tego sektora, może on osiągnąć konkurencyjną przewagę w skali globalnej" - ocenił komisarz.
Z danych Komisji wynika, że popyt na stal w Europie jest obecnie o 27 proc. niższy, niż przed obecnym kryzysem gospodarczym. Od 2007 do 2011 r. zatrudnienie w sektorze spadło o 10 proc. Jednak UE pozostaje drugim producentem stali na świecie, wytwarzając 177 mln ton stali rocznie, czyli 11 proc. całej światowej produkcji, i zatrudniając 360 tysięcy ludzi.
Przykładem kłopotów sektora były niedawne decyzje stalowego giganta ArcelorMittal o zwolnieniach w zakładach we Francji, Luksemburgu i Belgii.
Aby wspomóc branżę konieczne są działania stymulujące popyt na stal. Europejski przemysł stalowy jest w stanie wyprodukować 217 mln ton stali rocznie, ale nadwyżka zdolności produkcyjnych szacowana jest na 80 mln ton. KE wskazuje, że popyt na stal w krajach UE zależy w dużym stopniu od kondycji kilku gałęzi przemysłu, jak budownictwo i przemysł motoryzacyjny, które razem zgłaszają 40 proc. europejskiego zapotrzebowania na stal. Kondycję tych gałęzi osłabił kryzys gospodarczy, dlatego - ocenia KE - należy wspierać ożywienie tych branży w ramach istniejących inicjatyw unijnych, jak CARS 2020.
Częścią strategii KE jest zwiększenie innowacyjności przemysłu stalowego poprzez promowanie przyjaznych środowisku technologii, badania nad nowymi rodzajami stali, a także zapewnienie przystępnych cen energii. Komisja proponuje krajom, by rozważyły podjęcie działań służących redukcji cen energii dla energochłonnych gałęzi przemysłu, np. zmniejszenie podatków i opłat, stanowiących część kosztów energii.
Komisja chce również ograniczyć ciężary związane z nadmiernymi czy nieodpowiednimi regulacjami. Do końca roku zamierza dokonać przeglądu regulacji dotyczących sektora stalowego.
W strategii zapowiedziano też wzmocnienie walki z oszustwami na podatku VAT od produktów stalowych. W niektórych krajach członkowskich, w tym Polsce, producenci stali tracą też z powodu oszustw na podatku VAT. Z dokumentów KE wynika, że w wielu przypadkach nieuczciwa konkurencja czarnego rynku produktów stalowych zmusza huty do ograniczenia produkcji. W niektórych krajach oszustwa na VAT doprowadziły do spadku produkcji i sprzedaży prętów stalowych o 15 proc. w 2012 r. i o 30 proc w tym roku. Z tym problemem boryka się Polska.
Europejskim producentom stali należy też zapewnić uczciwy dostęp na rynki krajów trzecich, tak by nie byli oni ofiarami nieuczciwych praktyk handlowych - podkreśla KE. Zamierza też monitorować eksport i import złomu.
Komisja proponuje też wykorzystanie środków z Europejskiego Funduszu Społecznego i Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji na szkolenia pracowników, szczególnie młodych, i przekwalifikowanie tych, którzy tracą pracę wskutek restrukturyzacji sektora stalowego. Tajani zapowiedział, że za rok KE oceni postępy we wdrażaniu strategii.
Z Brukseli Anna Widzyk (PAP)
awi/ mc/
