Demonstranci odblokowali w sobotę kopalnię złota w Kumtorze, na południowym wschodzie Kirgistanu. Na południu kraju w Dżalalabadzie trwa blokada siedziby gubernatora. Protestujący domagają się nacjonalizacji kopalni.
Setki demonstrantów obrzuciły w piątek kamieniami biura spółki, do której należy kopalnia; w starciach z siłami bezpieczeństwa zostało rannych 50 osób, a 80 zatrzymano.
Demonstranci chcą nacjonalizacji kopalni, która była dotąd sztandarową kanadyjsko-kirgiską inwestycją, licząc na to, że zacznie ona przynosić korzyści ich regionowi.
Protesty zwolenników nacjonalizacji wywołały też zamieszki w położonym na południu Kirgistanu Dżalalabadzie, gdzie setki demonstrantów oblegają siedzibę gubernatora całego obwodu dżalalabadzkiego.
Kopalnia w Kumtorze, największa w Azji, rozpoczęła działalność w 1997 roku. Jest to jedna z najwyżej położonych kopalni świata - leży w górach Tien-Szan na wysokości ponad 4000 metrów n.p.m. Firma wydobywcza, której udziałowcami są kanadyjski koncern Centerra Gold oraz kirgiski rząd, to największe przedsiębiorstwo w Kirgistanie.
Opozycja domaga się od dłuższego czasu nacjonalizacji przedsiębiorstwa, zarzucając jego władzom niszczenie środowiska naturalnego i prowadzenie kreatywnej księgowości w celu zaniżenia podatków. Państwowa komisja ustaliła, że firma Centerra z siedzibą w Toronto jest winna Kirgistanowi 457 mln dolarów grzywny za zatrucie środowiska.
Sytuacja w odkrywkowej kopalni złota kopalni jest obecnie bardzo trudna, gdyż długa zima zmniejszyła produkcję o 46 procent.
Choć w Kirgistanie PKB na osobę jest 10 razy mniejszy niż w sąsiednim, obfitującym w ropę Kazachstanie, kraj ten ma bogate złoża cennych i rzadkich metali oraz rtęci. Interesy lokalnych klanów, nierzadko sprzeczne z interesem kraju, odstraszają jednak od Kirgistanu inwestorów strategicznych. (PAP)
jo/ son/
13917648 arch.
