Rząd powinien corocznie informować o wykonywaniu w naszym kraju orzeczeń Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, informacja ta, będąc powszechnie dostępną, byłaby także podstawą do dyskusji wśród posłów - uznała w czwartek sejmowa komisja sprawiedliwości.
Posiedzenie komisji dotyczyło problemu wykonywania i wdrażania wyroków Trybunału w Polsce - na pytania posłów odpowiadali przedstawiciele MSZ i resortu sprawiedliwości, stanowiska zaprezentowały także organizacje pozarządowe. W ubiegłym roku Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy wydało rezolucję, w której Polska została wymieniona w grupie dziewięciu państw, które nie wywiązują się wystarczająco z obowiązku wdrażania tych wyroków.
"Mając na uwadze zalecenia Zgromadzenia Parlamentarnego RE w sprawie monitorowania przez parlamenty narodowe obowiązku wdrażania wyroków ETPC postulujemy, aby rząd przedstawiał corocznie informację na temat stanu wykonania w Polsce wyroków tego Trybunału" - napisała komisja w przyjętym jednogłośnie dezyderacie skierowanym do premiera Donalda Tuska.
Przewodniczący komisji Ryszard Kalisz (SLD) zaznaczył, że przygotowywanie takiej informacji na poziomie rządowym podniosłoby rangę problemu wykonywania wyroków ETPC. "Chodzi o to, żeby każdy z ministrów konstytucyjnych był wdrożony w tę tematykę i żeby także na nim spoczywała odpowiedzialność za implementację wyroków" - powiedział Kalisz. Informacja rządu byłaby następnie dyskutowana na posiedzeniach sejmowych i senackich komisji.
Przedstawiciel MSZ zajmujący się postępowaniami przed międzynarodowymi organami ochrony praw człowieka Jakub Wołąsiewicz wskazał, że "Polska jest tradycyjnie jednym z głównych dostarczycieli skarg do ETPC". "Trzeba pamiętać, że ponad 95 proc. tych spraw jest niedopuszczanych do dalszej procedury ze względów formalnych, spośród tych dopuszczonych znaczna większość dotyczy problemów w wymiarze sprawiedliwości" - zaznaczył.
Według ostatnich danych przed Trybunałem czeka obecnie na rozpoznanie - spośród ogólnej liczby 151 tys. wszystkich skarg - 6376 skarg z Polski. Pod względem liczby złożonych skarg Polska jest na siódmym miejscu w Europie. Jak wskazywali obecni na posiedzeniu przedstawiciele Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka sprawy te dotyczą głównie m.in. przewlekłości postępowań, przeludnienia w więzieniach, zasad stosowania aresztów i rzetelności postępowań lustracyjnych. Na wykonanie w naszym kraju oczekuje ponad 750 wyroków ETPC.
Reprezentanci resortu sprawiedliwości zaznaczyli, że sposobem na skuteczniejsze stosowanie i wykonanie wyroków Trybunału, poza zmianami legislacyjnymi, powinny być także szkolenia sędziów. "W tym roku rozpocznie się przewidziany na kilka lat projekt szkoleń, które będą odbywały się w siedzibach sądów apelacyjnych, do końca roku planujemy przeszkolić 800 sędziów" - mówił Szymon Janczarek z departamentu praw człowieka MS.
Podczas posiedzenia komisji poinformowano też, że od jesieni Zgromadzenie Parlamentarne RE będzie prowadziło rozmowy z delegacjami parlamentów narodowych na temat wyroków ETPC. W pierwszej grupie delegacji mają znaleźć się także polscy parlamentarzyści. Wsparciem dla polskich reprezentantów w tych rozmowach ma być raport MSZ dotyczący wykonywania wyroków ETPC. Raport - jak zapowiedział Wołąsiewicz - powinien być gotowy w ciągu najbliższego miesiąca.
W przyjętej w końcu stycznia zeszłego roku rezolucji Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy Polska została zakwalifikowana - razem z Bułgarią, Grecją, Włochami, Mołdawią, Rumunią, Rosją, Turcją i Ukrainą - do grona państw, które nie wywiązują się należycie z obowiązku prawidłowego i niezwłocznego wdrażania wyroków ETPC do porządku krajowego.
Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności weszła w życie 8 września 1953 r. Polska ratyfikowała konwencję w styczniu 1993 r. jako jedno z 47 państw - członków Rady Europy. Na podstawie konwencji w 1959 roku powołano do życia Europejski Trybunał Praw Człowieka mający siedzibę w Strasburgu. Od 1993 r. wpłynęło do niego ponad 30 tys. skarg przeciwko Polsce - większość skarg jest jednak uznawana za niedopuszczalne.(PAP)
mja/ bno/ mow/
