Stereotypy dotyczące roli kobiety i mężczyzny są stale obecne w szkole, kulturze oraz mediach i utrudniają wprowadzanie równouprawnienia - przekonywały uczestniczki jednej z sobotnich sesji odbywającego się w Warszawie Kongresu Kobiet.
Historyczka sztuki Anda Rottenberg zwróciła uwagę na to, że w Polsce kobiety jako jedne z pierwszych w Europie otrzymały prawo wyborcze w 1918 r., jednak "po II wojnie światowej równouprawnienie sprowadzono do równego prawa, a także obowiązku ciężkiej pracy fizycznej na równi z mężczyznami bez ulgi w obowiązkach domowych".
W jej ocenie, w mediach dominuje stereotypowe pokazywanie kobiet jako pięknych ciał, unika się natomiast pokazywania na okładkach czasopism np. kobiet podczas zwykłych czynności domowych. Rottenberg dodała, że postrzeganie tożsamości poprzez ciało jest złudne, ponieważ ciało jest tylko rodzajem kostiumu; podkreśliła też, że "płeć mózgu niezgodna z tym, jak zbudowane jest nasze ciało, wciąż stwarza problemy".
Pierwsza transseksualna posłanka w Polsce Anna Grodzka (Ruch Palikota) opowiadała o tym, jak zmieniła płeć. W jej ocenie "ludzie tworzą stereotypy, abyśmy wszyscy się nimi posługiwali i przez nie postrzegali rzeczywistość". Dodała, że te stereotypy są wszechobecne w mediach i kulturze. "Nasze życie zależy nie tylko od płci, ale od naszej aktywności, przedsiębiorczości, obecności w życiu społecznym" - zaznaczyła i dodała, że mimo tego, iż przez wiele lat nie była sobą, miała dobre życie.
Jak opowiadała, z powodu stereotypów i otoczenia, które wmawiało jej, że jest chłopcem, mimo tego, że już jako 11-latka nadała sobie imię Anna i stworzyła w wyobraźni świat, w którym była dziewczynką, na co dzień funkcjonowała jako chłopiec i tak weszła w dorosłe życie. Mówiła także o tym, że jako niemowlę została oddana przez swoją biologiczną matkę do adopcji, właśnie z powodu silnego wówczas stereotypu, że nie mając męża nie można wrócić z dzieckiem do domu.
Pytana o to, czy w Sejmie również funkcjonują stereotypy, stwierdziła, że "tak jak w społeczeństwie jest różnie"; są tam zarówno wspaniali ludzie, jak i tacy, którzy właśnie z powodu stereotypów nie mówią jej "dzień dobry".
Pisarka Krystyna Kofta także opowiadała o swoim dzieciństwie i rodzinie, która próbowała wychować ją według stereotypu grzecznej, dobrze ułożonej dziewczynki. Podawała także przykłady z późniejszego etapu życia, gdy była już pisarką i spotykała się ze stereotypowymi stwierdzeniami. "Pytano mnie, jak mogę wydawać poważne powieści i jednocześnie pisać felietony do pism kobiecych" - mówiła.
Dodała, że ze stereotypami spotykała się także podczas swojej choroby. "Zaczęłam zauważać jak traktowane są chore kobiety, mówi się do nich w szczególny sposób, a trzeba zachowywać się normalnie" - stwierdziła i przekonywała, że z chorobą można normalnie żyć i pracować.
Natomiast historyczka i krytyczka literatury Kazimiera Szczuka przypomniała o stereotypie i micie matki Polki, jaki funkcjonuje w naszej kulturze. W jej ocenie mit ten służy wykorzystywaniu kobiet. Dodała, że w Polsce macierzyństwo i prace opiekuńcze, jakie wykonują kobiety, są niedoceniane i pogardzane, o czym świadczyć może np. wysokość zasiłków. Jednocześnie społeczeństwo chętnie piętnuje złe matki.
Wicenaczelna magazynu lesbijsko-feministycznego "Furia", która będąc nauczycielką na łamach jednej z ogólnopolskich gazet ujawniła, że jest lesbijką Marta Konarzewska mówiła z kolei, że szkoły tworzą bardzo skostniałą przestrzeń, w której na każdym kroku funkcjonują stereotypy. Podała przykład statutów, w których tylko uczennice są przestrzegane w kwestii odpowiedniego stroju. "Podręczniki pisane są w rodzaju męskim do uczniów, a nie do uczniów i uczennic" - stwierdziła.(PAP)
bpi/ kno/ malk/ eaw/
