Kraje UE za pośrednictwem cypryjskiej prezydencji wezwały w czwartek kraje Bałkanów Zachodnich, by przeciwdziałały nadużywaniu ruchu bezwizowego do UE. Od ubiegłego roku liczba wniosków o azyl z tych krajów do UE wzrosła o 75 proc.
Podczas czwartkowego spotkania ministrów spraw wewnętrznych w Luksemburgu Komisja Europejska przedstawiła trzeci raport z monitoringu sytuacji po liberalizacji wizowej dla Bałkanów Zachodnich. Niedawno ministrowie Francji, Szwecji, Luksemburga, Niemiec, Belgii i Holandii w liście do KE wyrazili zaniepokojenie rosnącą liczbą imigrantów napływających do UE i osób ubiegających się o status uchodźców, choć nie spełniają kryteriów takiego statusu.
"Prezydencja cypryjska przywiązuje wielką wagę do polityki liberalizacji wiz dla wszystkich mieszkańców Bałkanów Zachodnich (...), ale jednocześnie wzywamy naszych partnerów z Bałkanów Zachodnich do przyjęcia wszystkich niezbędnych środków w celu zwalczania nadużyć tego przywileju" - powiedziała podczas konferencji prasowej po spotkaniu ministrów cypryjska minister spraw wewnętrznych Eleni Mawrou.
"Nadużywanie systemu azylowego jest czymś, czego nie możemy zaakceptować (...) Można łatwo zrozumieć, że kraje UE same myślą o tym, jakie inne środki mogą być podjęte" - dodała. Wyraziła nadzieję, że "w niedalekiej przyszłości" Rada UE (rządy) będzie w stanie osiągnąć porozumienie z Parlamentem Europejskim, by znowelizować rozporządzenia UE w sprawie ruchu bezwizowego.
"Pozbywanie się wiz z naszymi sąsiadami jest ważne dla kontaktów międzyludzkich, ale są poważne obawy. Liczba wniosków o azyl w UE z Bałkanów Zachodnich wzrosła o 75 proc. od ubiegłego roku i tylko ich mikroskopijna liczba jest akceptowana (bo nie spełniają kryteriów - PAP)" - zaznaczyła z kolei komisarz ds. wewnętrznych Cecilia Malmstroem. "Czas, by kraje Bałkanów Zachodnich poważnie zajęły się tą sprawą. Mieliśmy wiele okazji, by o tym rozmawiać" - dodała.
Poinformowała, że najbliższą okazją do rozmów będzie ministerialne spotkanie z wszystkimi krajami Bałkanów Zachodnich w Tiranie w listopadzie. "Poprosimy te kraje o raportowanie i bliską współpracę z nami i służbami Frontex" - zapowiedziała Malmstroem.
Dużą część ubiegających się o azyl z Zachodnich Bałkanów stanowią Romowie.
Wizy do strefy Schengen zostały zniesione dla obywateli Macedonii, Serbii i Czarnogóry w grudniu 2009 roku, a Bośni i Hercegowiny oraz Albanii w listopadzie 2010 roku. W styczniu KE rozpoczęła dialog w sprawie liberalizacji ruchu wizowego z Kosowem.
Sześciu ministrów w liście do KE napisało, że chcą przyjęcia jeszcze w 2012 r. specjalnej klauzuli bezpieczeństwa, która - w wyjątkowych sytuacjach - pozwoliłaby na ponowne wprowadzenie obowiązku wizowego wobec obywateli tych krajów Bałkanów Zachodnich, które niedawno zostały z niego zwolnione.
Już pod koniec 2011 r. ministrowie przyjęli propozycję KE dotyczącą zmiany rozporządzenia UE w sprawie ruchu bezwizowego, jednak wymaga ona jeszcze zgody Parlamentu Europejskiego. KE zaproponowała wprowadzenie do rozporządzenia tzw. klauzuli bezpieczeństwa, która pozwoliłaby na "tymczasowe" i szybkie przywrócenie obowiązku wizowego, ale bez wskazania konkretnych krajów. Klauzula mogłaby być stosowana tylko w nadzwyczajnych sytuacjach, np. wjazdu na teren jakiegoś państwa UE dużej liczby nielegalnych imigrantów lub osób ubiegających się o azyl, których roszczenia są bezzasadne.
Niemieckie MSW podkreślało 15 października, że procedura przyznawania statusu uchodźcy bywa nadużywana przez Serbów i Macedończyków i w związku z tym resort rozważy wprowadzenie ograniczeń mających zniechęcić emigrantów z tych krajów do przyjazdu do Niemiec.
Prezydencja cypryjska poinformowała też w czwartek, że Rada UE ponownie przeanalizowała przystąpienie Bułgarii i Rumunii do obszaru Schengen. "Niestety na tym etapie nie było możliwe podjęcie pozytywnej decyzji w sprawie przystąpienia tych dwóch krajów do obszaru Schengen" - powiedziała Mawrou. Podkreśliła, że cypryjskiej prezydencji zależy na pozytywnej decyzji jak najszybciej.
Z Luksemburga Julita Żylińska (PAP)
jzi/ az/ mc/
