Wystawę "XIX-wieczna Azja Środkowa w obiektywie Leona Barszczewskiego" otwarto we wtorek w muzeum we Włocławku (woj. kujawsko-pomorskie). Autor zdjęć to polski podróżnik, badacz Azji Środkowej i pułkownik armii carskiej.
"Wszystkie zdjęcia prezentowane na ekspozycji pochodzą ze zbiorów Igora Strojeckiego - prawnuka Leona Barszczewskiego, który jest także autorem koncepcji wystawy oraz wykonawcą projektu. Zdjęciom towarzyszą oryginalne przedmioty z terenów eksplorowanych przez Barszczewskiego: tkaniny, ozdoby, elementy ubioru, broń pochodzące m.in. ze zbiorów Muzeum Azji i Pacyfiku w Warszawie" - poinformowała Beata Wąsik z Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej we Włocławku.
Leon Barszczewski (1849-1910) pochodził z rodziny o polskich tradycjach patriotycznych. Czterech jego starszych braci brało udział z powstaniu styczniowym - jeden zmarł w więzieniu a trzech zaginęło na Syberii.
"Osierocony we wczesnym dzieciństwie został - zgodnie z ówczesną procedurą administracji rosyjskiej - skierowany do gimnazjum wojskowego. Po ukończeniu szkoły w Kijowie wstąpił do szkoły oficerskiej w Odessie i to tam rozwinęła się jego pasja - zamiłowanie do geografii i przyrody" - dodała Wąsik.
Po zakończeniu nauki pozostał w armii jako zawodowy żołnierz. W 1876 r. został skierowany do Samarkandy położonej w przyłączonym do Rosji w latach 60. XIX wieku Turkiestanie Wschodnim.
Jak podkreślono w katalogu wystawy, Barszczewski "realizując misje wojskowe łączył osobiste zainteresowania przyrodnicze i etnograficzne z zadaniami, wynikającymi z jego funkcji w carskim wojsku". Podczas blisko dwudziestoletniego pobytu w Samarkandzie podejmował wyprawy wzdłuż rzeki Zerawszan, penetrował Góry Zerawszańskie, Hisarskie oraz Emirat Buchary, m.in. prowadząc pionierskie obserwacje lodowców w tym rejonie Azji.
Podróżnik opracowywał mapy, odkrywał złoża cennych bogactw naturalnych, interesował się także życiem ludności tubylczej. Odkrył starożytną część Samarkandy i zapoczątkował tam badania archeologiczne.
Podczas swoich wypraw wykonał blisko 3500 fotografii, a wykonane zdjęcia wywoływał samodzielnie. W 1895 r. otrzymał złoty medal na wystawie fotograficznej w Paryżu. W uznaniu swoich zasług został przyjęty do Rosyjskiego Towarzystwa Geograficznego w Petersburgu oraz Rosyjskiego Towarzystwa Aklimatyzacji Geologicznej i Botanicznej w Moskwie.
W 1896 r. Barszczewski odmówił przejścia na prawosławie, za co został przeniesiony do Siedlec. Zmarł tragicznie w 1910 r. w Częstochowie.
Wernisażowi ekspozycji towarzyszyła we wtorek prelekcja autora wystawy - Igora Strojeckiego. Wystawę można zwiedzać do 3 listopada. (PAP)
olz/ ls/
