Morfologia to badanie diagnostyczne, które skutecznie pozwala wykrywać białaczki, ale też wiele innych schorzeń we wczesnej fazie, kiedy są jeszcze zupełnie uleczalne - mówili lekarze w poniedziałek na konferencji prasowej w Warszawie.
Podsumowano na niej pierwszą edycję kampanii "Białaczka - sprawdź czy nie weszła ci w krew", zorganizowanej przez Fundację Urszuli Jaworskiej oraz Instytut Praw Pacjenta i Edukacji Zdrowotnej.
Jak podkreślali obecni na konferencji hematolodzy, niepokojące jest to, że w ciągu ostatnich 13 lat częstość wykonywania morfologii przez Polaków znacznie spadła. Miało to związek z tym, że od maja 1996 r. przestała ona być badaniem obowiązkowym, zlecanym przez lekarza medycyny pracy.
Obecnie, zgodnie z zaleceniami Ministerstwa Zdrowia odnośnie badań profilaktycznych pracowników, wykonywanie co roku morfologii rekomendowane jest tylko dla osób z grup podwyższonego ryzyka.
"Morfologia krwi to proste, nie obciążające pacjenta badanie, które może ujawnić wiele schorzeń we wczesnej fazie ich rozwoju, kiedy są jeszcze całkiem uleczalne. Chodzi nie tylko o białaczki, ale też nowotwory innych narządów, zaburzenia w pracy tarczycy, niewydolność nerek czy przewlekle infekcje" - powiedział prof. Jerzy Hołowiecki, konsultant Pododdziału Transplantacji Szpiku i Leczenia Chłoniaków gliwickiego oddziału Centrum Onkologii.
Jak zaznaczył, w późniejszej fazie rozwoju skuteczność leczenia wielu z tych schorzeń jest znacznie niższa, a terapia wiąże się nie tylko z wyższymi kosztami, ale też większym cierpieniem pacjenta.
"Wykonując regularnie morfologię krwi można zyskać bardzo wiele za małą cenę" - podkreślił prof. Hołowiecki.
Według prezesa Krajowej Izby Diagnostów Laboratoryjnych Henryka Owczarka, za 10 mln złotych można wykonać morfologię u 2 mln osób, z tego u 400 tys. prawdopodobnie wykryje się patologiczne zmiany.
Zdaniem hematologów fakt, że polscy pacjenci rzadziej wykonują badania krwi, przekłada się na późniejsze wykrywanie różnych schorzeń. Przykładem może być przewlekła białaczka szpikowa. W Polsce średni poziom krwinek stwierdzany u pacjentów w momencie rozpoznania choroby wynosi 100 tys., podczas gdy w krajach Europy Zachodniej - od 20 do 60 tysięcy.
Dlatego specjaliści uznali za konieczne przywrócenie morfologii krwi do pakietu badań obowiązkowych z zakresu medycyny pracy. Jak podkreślił krajowy konsultant ds. hematologii prof. Wiesław Wiktor Jędrzejczak, jest to badanie znacznie skuteczniejsze niż wiele innych refundowanych przez Narodowy Fundusz Zdrowia.
Minister zdrowia Ewa Kopacz zwróciła uwagę, że obowiązkowa morfologia powinna też objąć dzieci oraz osoby będące na emeryturze. Byłoby to możliwe, gdyby z tzw. stawki kapitacyjnej, którą otrzymuje lekarz podstawowej opieki zdrowotnej, wyasygnowano pewną pulę na badania laboratoryjne. Wówczas praktycznie wszystkie osoby, które wybrały lekarza rodzinnego, miałyby dostęp do tego badania - podkreśliła Kopacz.
Aby zachęcić Polaków do regularnego wykonywania morfologii, Fundacja Urszuli Jaworskiej oraz Instytut Praw Pacjenta i Edukacji Zdrowotnej zorganizowały kampanię pt.: "Białaczka - sprawdź czy nie weszła ci w krew". W czasie jej trwania, tj. od marca do grudnia w 13 miastach Polski przeprowadzono liczne akcje bezpłatnych badań krwi, na które zgłosiło się ponad 2,5 tys. pacjentów. Niemal u jednej czwartej z nich stwierdzono nieprawidłowości, z czego niemal 9 proc. wymagało dalszej diagnostyki. (PAP)
jjj/ ls/ gma/
