Wicepremier i minister rolnictwa Andrzej Lepper powiedział w poniedziałek w Brukseli, że Samoobrona chce zmiany samorządowej ordynacji wyborczej tak, by wójtowie, burmistrzowie i prezydenci miast byli wybierani przez rady gmin i miast, a nie w wyborach bezpośrednich.
Przepisy wprowadzające bezpośrednie wybory wójtów, burmistrzów i prezydentów miast obowiązują od 2002 r.
"Zdecydowanie chcemy wrócić do tego, co było, żeby rady gmin i miast wybierały wójtów, burmistrzów i prezydentów" - powiedział wicepremier pytany o to przez PAP.
Jego zdaniem, wariantów może być kilka. "Być może trzeba pójść w takim kierunku, aby w miastach powyżej pół miliona były wybory bezpośrednie prezydentów - zaznaczył.
Wyjaśnił, że pomysł ten pozwoli uniknąć powtórzenia "sytuacji takich, jak w Gorzowie i Piotrkowie".
Prezydent Piotrkowa Trybunalskiego trafił do więzienia po tym, jak sąd skazał go za łapownictwo. Mimo to pozostał na stanowisku. Również prezydent Gorzowa Wielkopolskiego trafił do aresztu po tym, jak prokuratura postawiła mu zarzuty działania na szkodę Urzędu Miasta i firm budowlanych. Przeprowadzone referendum w sprawie jego odwołania okazało się nieważne z powodu zbyt niskiej frekwencji.
Przeciwny projektom zmiany ordynacji wyborczej do samorządów i zlikwidowania bezpośrednich wyborów wójtów, burmistrzów czy prezydentów miast jest szef PO Donald Tusk.
O takim pomyśle Samoobrony poinformował poniedziałkowy "Dziennik", przytaczając wypowiedź posła tej partii Grzegorza Skwierczyńskiego. Według niego, wybrani bezpośrednio wójtowie, burmistrzowie i prezydenci miast nie chcą często współpracować z radami gminnymi, a ich odwołanie jest praktycznie niemożliwe.
Tusk powiedział w radiowych Sygnałach Dnia, że bezpośrednie wybory spowodowały, iż ludzie, głosując na konkretne osoby, wiedzą, kto będzie np. prezydentem miasta, a "odpowiedzialność w samorządzie nabrała wyrazistego kształtu".
Przewodniczący Klubu Parlamentarnego PiS Przemysław Gosiewski poinformował w Kielcach, że propozycja Samoobrony, aby zrezygnować z wyborów bezpośrednich wójtów, burmistrzów i prezydentów miast będzie rozważana w klubie i we władzach partii.
Bezpośrednie wybory wójtów, burmistrzów (pełni funkcję wójta w gminach, których siedziby znajdują się w miastach) i prezydentów miast (dotyczy miast powyżej 100 tys. mieszkańców) zostały wprowadzone w połowie 2002 r.
Zgodnie z ustawą o bezpośrednim wyborze wójta, burmistrza i prezydenta miasta, w wyborach wygrywa kandydat, którzy otrzymał więcej niż połowę ważnie oddanych głosów. Jeśli żaden z kandydatów nie uzyska takiej większości, po dwóch tygodniach przeprowadza się II turę wyborów. Startują w niej tylko dwaj kandydaci o największym poparciu. Do wygranej w II turze wystarczy zwykła większość.
Odwołanie wójta, burmistrze lub prezydenta miasta może nastąpić w drodze referendum lub w przypadku "powtarzającego się naruszania Konstytucji lub ustaw" decyzją premiera, na wniosek wojewody.
Zasady wyboru innych władz samorządowych reguluje Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików wojewódzkich.(PAP)
ktt/ tot/ agn/ la/ ura/ par/
