Tablicę pamiątkową poświęconą prof. Stefanowi Bryle - twórcy pierwszego na świecie spawanego mostu drogowego - odsłonięto w środę w Maurzycach k. Łowicza (Łódzkie). W grudniu przypadła 68. rocznica śmierci tego wybitnego inżyniera.
Most, unikatowy zabytek pochodzący z końca lat 20. ub. wieku, znajduje się na rzece Słudwi.
Jak powiedział PAP Maciej Zalewski z łódzkiego oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad, przy moście stanęła tablica ze zdjęciem prof. Stefana Bryły, informacjami o nim a także o zabytku.
Przy moście stanął także polny kamień z informacją, że za remont mostu w 2010 roku łódzki oddział GDDKiA otrzymał wyróżnienie "Zabytek Zadbany". Znalazło się na nim także motto życiowe prof. Bryły: "Trzeba myśleć, trzeba pracować".
Stefan Bryła (ur. w 1886 r. w Krakowie) był cenionym inżynierem budowlanym, pionierem spawalnictwa i wieloletnim posłem na Sejm II RP. Wykładał budowę mostów na Politechnice Lwowskiej i budownictwo na Politechnice w Warszawie. W okresie międzywojennym projektował i pomagał budować liczne obiekty m.in. budynki mieszkalne, hale targowe, szpitale, mosty.
Obok pierwszego na świecie spawanego mostu, był też autorem konstrukcji m.in. wieżowca Prudential i budynków Muzeum Narodowego w Warszawie czy tzw. Drapacza Chmur w Katowicach. Współpracował też przy budowie wieżowców w USA m.in. w Chicago i w Nowym Jorku.
Po wybuchu II wojny światowej opracował dla oddziałów AK podręcznik "Jak niszczyć stalowe mosty". W czasie okupacji był dziekanem tajnego wydziału architektury Politechniki Warszawskiej. Za organizowanie tajnego nauczania został, wraz z całą rodziną, aresztowany i 3 grudnia 1943 r. rozstrzelany przez Niemców.
Za spawany most na Słudwi American Welding Society uhonorowało Bryłę w 1995 r. nagrodą Historic Welded Structure Award.
Most przez lata był częścią drogi krajowej nr 2 (obecnie droga nr 92), jednak ze względu na zbyt małą przepustowość został przed laty zdemontowany i przeniesiony kilka metrów na północ od trasy; na jego miejscu zbudowano nowy obiekt.
Zaliczony do zabytków klasy "0" most w Maurzycach połączył brzegi Słudwi w 1929 r. i był w okresie międzywojennym obiektem wzmożonego zainteresowania inżynierów z całej Europy. Masowo przyjeżdżali tu m.in. goście z Francji, Holandii czy Niemiec. Powodem takiego zainteresowania była unikatowa w owych czasach konstrukcja mostu, przy budowie którego tradycyjne nity łączące zastąpiono spawaniem elementów. Pozwoliło to zmniejszyć masę mostu z 70 do 56 ton.
Po generalnym remoncie w czerwcu 2009 r. most został otwarty dla zwiedzających. Wyczyszczono i odrdzewiono jego konstrukcję, jezdnię wyłożono granitową kostką, wybudowano nowe chodniki. Całość pomalowano na srebrzysty kolor. Koszt inwestycji wyniósł 800 tys. zł. (PAP)
szu/ ls/
