Licząca już blisko 600 sztuk kolekcja solniczek Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka wzbogaciła się ostatnio o nowy eksponat, XVI-wieczną majolikową solniczkę z Urbino - poinformował PAP dyrektor muzeum prof. Antoni Jodłowski. To najstarszy eksponat w kolekcji.
Solniczka powstała we włoskim Urbino około roku 1580-1600; stanowi dzieło manieryzmu. Uwidoczniło się to w bogatej formie kwadratowej solniczki wzniesionej na lwich łapach i ozdobionej czterema figurkami uskrzydlonych syren na narożach.
Została wykonana w technice majoliki (rodzaj włoskiej ceramiki fajansowej o szkliwie cynowym), której wyroby w Urbino przybierały wyjątkowo bogate kształty. Cała powierzchnia jest polichromowana, a zdobią ją motywy groteskowe - postacie fantastycznych zwierząt na białym tle.
Według kustosz MŻK Klementyny Ochniak-Dudek, solniczka pochodzi prawdopodobnie z warsztatu malarza Alfonso Patanazzi, w którym powstawały paradne serwisy naczyń dla panujących rodzin książęcych we Włoszech. Możliwe, że także wielicka solniczka przynależała do większego serwisu naczyń paradnych.
"Solniczka została zakupiona na aukcji w Niemczech, niedługo będzie dołączona do ekspozycji na Zamku Żupnym" - powiedział prof. Jodłowski. "Nadal kupujemy solniczki do naszego zbioru, ale już po znacznej selekcji, dlatego że zbiór jest dosyć bogaty, ma już blisko 600 eksponatów. Można powiedzieć, że wszystkie zasadnicze, typowe eksponaty już są zgromadzone, a teraz interesują nas już wyjątkowe okazy. Tych eksponatów na polskim rynku nie jest tak dużo, bo one są dość drogie, natomiast zdecydowanie więcej jest na aukcjach w Europie, głównie w Niemczech i Anglii" - wyjaśnił dyrektor.
Muzeum gromadzi solniczki od 1972 r. W kolekcji znajdują solniczki wykonane z porcelany, srebra, cyny, szkła, drewna i fajansu, jak również z rzadziej stosowanych materiałów, np. kości, kwarcu i macicy perłowej. Są solniczki pojedyncze, występujące parami, wchodzące w skład kompletów do przypraw, a także pochodzące z zastaw stołowych. Są to głównie wyroby znanych europejskich wytwórni: niemieckich, rosyjskich, francuskich, angielskich, austriackich i polskich. Pochodzą z różnych epok i pozwalają prześledzić zmiany form solniczek w różnych wiekach.
Najciekawsze są egzemplarze unikatowe, które stanowiły dekoracje najbogatszych stołów, jak np. porcelanowa figurka Murzynki za koszem ozdobionym kwiatami, wyprodukowana w 1741 r. w Miśni lub chińska solniczka z 1700 roku. Wiele solniczek to miniatury rzeźbiarskie, które pełniły funkcję głównie dekoracyjną.
Najciekawsze eksponaty prezentowane są na wystawie "Solniczki - małe arcydzieła sztuki" w Zamku Żupnym w Wieliczce.
Muzeum Żup Krakowskich w Wieliczce powstało w 1951 roku; jego misją jest ochrona i popularyzacja dziejów górnictwa solnego w Polsce, postrzeganego jako trwałe dziedzictwo ludzkości. Oprócz stałej ekspozycji w kopalni, muzeum posiada również drugą, na powierzchni, w średniowiecznym Zamku Żupnym - historycznej siedzibie zarządu kopalni. W czerwcu Zamek Żupny razem z kopalnią soli w Bochni został wpisany na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Razem z kopalnią soli w Wieliczce, która w rejestrze znajduje się od 1978 r., na liście jako "Królewskie Kopalnie Soli w Wieliczce i Bochni" znalazły się wszystkie trzy obiekty związane z historycznym wydobyciem soli w Małopolsce. (PAP)
hp/ as/
