Ponad osiem milionów polskich kobiet otrzyma do końca czerwca imienne zaproszenia z Narodowego Funduszu Zdrowia i Ministerstwa Zdrowia na bezpłatne badania mammograficzne i cytologiczne. NFZ rozpoczął realizację dwóch programów profilaktycznych wykrywania nowotworów piersi i szyjki macicy.
Poinformowano o tym we wtorek na konferencji prasowej w NFZ.
Według specjalisty w dziedzinie badań przesiewowych, dra Jerzego Giermka, obecnie tylko ok. 20 proc. Polek zgłasza się na badania profilaktyczne dotyczące raka piersi; jeszcze mniej - bo kilkanaście procent kobiet - przychodzi na badania profilaktyczne dotyczące raka szyjki macicy. "Polska ma najniższy spadek umieralności na te nowotwory w całej Europie" - powiedział Giermek.
Jak tłumaczył szef NFZ Andrzej Sośnierz, "doświadczenia w innych krajach Europy wskazują, że takie programy przynoszą efekty dopiero po kilku latach. Chcemy więc, by jak najmocniej nasze programy utrwaliły się w świadomości Polek" - mówił Sośnierz.
W imiennych listach kobiety są zapraszane do konkretnej poradni. NFZ i MZ informują w liście, że badania są bezpieczne i bezbolesne; umożliwiają wykrycie wczesnych postaci nowotworów, a także stanów, które - nieleczone - mogą prowadzić do choroby. W zaproszeniu są także wskazówki, w jakim okresie przyjść na badanie. Kobiety otrzymują także informację o kilkudziesięciu innych placówkach, w których mogą zrobić badania, a które znajdują się w pobliżu ich miejsca zamieszkania.
Jak tłumaczył dr Giermek, po badaniu profilaktycznym - w razie potrzeby - kobiety są kierowane do diagnostyki pogłębionej. "Nie oznacza to oczywiście, że pacjentka ma raka. Celem tego badania jest wykrycie, czy schorzenie jest, czy go nie ma" - tłumaczył Giermek.
Według niego, zaproszenia na badania dotyczące raka piersi są kierowane do grupy kobiet w wieku 50-69 lat. "Badania wykazały, że pacjentki w tym wieku najczęściej zapadają na nowotwory tego typu" - mówił. Pytany, czy taki wiek to nie za późno na badania profilaktyczne, odparł, iż resort zdrowia i NFZ musiały wziąć pod uwagę "możliwości diagnostyczne, jakie są dostępne w Polsce". "Obecnie w ciągu roku możemy wykonać ok. 1,5 mln takich badań. W Polsce populacja kobiet w wieku 50-69 lat wynosi 4,5 mln. Nie bylibyśmy w stanie zbadać większej liczby" - mówił.
Program wykrywania raka szyjki macicy jest kierowany do kobiet w wieku 25-59 lat, które w ostatnich trzech latach nie miały wykonanego badania cytologicznego.
Jego zdaniem, również kobiety w małych miejscowościach, w których nie ma ośrodków z mammografami, mają możliwość zbadania się. W zaproszeniach do takich pacjentek jest informacja o tzw. mammobusie, czyli specjalnym pojeździe, w którym jest sprzęt do badań. Kobiety otrzymują taką informację co najmniej dwa tygodnie przed terminem przyjazdu do ich miejscowości mammobusu.
Rak piersi to nowotwór złośliwy najczęściej występujący wśród Polek; co roku zapada na tę chorobę 12 tys. kobiet. Prawie połowa z nich umiera z powodu zbyt późnego wykrycia schorzenia.
W grupie ryzyka są osoby w wieku 50-69 lat, w których rodzinie nowotwór piersi wystąpił; kobiety, które późno rozpoczęły macierzyństwo (po 35. roku życia) i u których późno (po 55. roku życia) rozpoczęła się menopauza. Zaliczają się tu również kobiety bezdzietne, a także wcześniej już leczone z powodu takiego nowotworu.
Na raka szyjki macicy co roku zapada w kraju ok. 4 tys. kobiet (10 dziennie). Podobnie jak w przypadku raka piersi - umiera połowa z nich, również z powodu zbyt późnej diagnostyki. Ryzyko zachorowania rośnie z wiekiem, najczęściej chorują kobiety między 44. a 55. rokiem życia.
Zachorowalność na raka szyjki macicy zwiększa się wraz z wiekiem (szczyt zachorowań przypada na okres między 45. a 55. rokiem życia). W grupie ryzyka znajdują się osoby, które m.in. przeszły infekcję wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV), wcześniej rozpoczęły życie seksualne, miały dużą liczbę partnerów, palą papierosy.
Według danych NFZ, w 2005 r. w ramach podobnych programów przebadano w sumie 674 tys. kobiet, a w 2006 - 859 tys. W 2006 r. Fundusz na takie programy przeznaczył ponad 55 mln zł, a w tym roku na ten cel zaplanowano ponad 83 mln zł.(PAP)
ktt/ wkr/ gma/
