# dochodzi stanowisko Ministerstwa Gospodarki #
20.08. Warszawa (PAP) - Tylko co czwarty ze zrealizowanych projektów offsetowych związanych z zakupem F-16 spełnia oczekiwania, czyli przyczynia się do modernizacji polskiej gospodarki i restrukturyzacji konkretnych przedsiębiorstw - oceniła Najwyższa Izba Kontroli.
Takie projekty to: unowocześnienie linii produkcyjnych w zakładach "Mesko" w Skarżysku Kamiennej, wsparcie dla "PZL Rzeszów", licencje technologiczne dla Grupy Lotos, projekty General Motors w Gliwicach, które dały m.in. zatrudnienie ok. 1 tys. osób i dalszym kilku tysiącom u dostawców.
Według NIK pozostałe projekty dają jedynie bieżące korzyści pojedynczym zakładom, a części w ogóle nie rozpoczęto. "W pozostałych piętnastu projektach nie wyegzekwowano pełnej realizacji wszystkich zadeklarowanych i zawartych w umowach zobowiązań. Nie były one związane ani z transferem nowoczesnych technologii, ani szeroko rozumianymi inwestycjami" - napisano w raporcie NIK.
Izba opublikowała w czwartek wyniki kontroli I etapu realizacji (lata 2003 - 2006) największej zawartej przez polski rząd umowy offsetowej, związanej z zakupem 48 samolotów F-16. Izba sięgnęła też do danych resortu gospodarki za lata 2007-2008. W swoim raporcie wskazuje na błędy administracji rządowej oraz przedsiębiorców, popełnione w trakcie negocjacji umów.
Ministerstwo Gospodarki odnosząc się do kontroli NIK, w przesłanym PAP komunikacie podkreśliło, że istniejący w resorcie system monitoringu realizacji zobowiązań offsetowych nie budzi zastrzeżeń. Urzędnicy MG dodali też, że Izba pozytywnie oceniła "pod względem celowości i rzetelności" działania podejmowane przez ministra gospodarki od 2006 r. aż do chwili obecnej.
Porozumienie offsetowe z Lockheed Martin Corporation (LMC) zawarto 18 kwietnia 2003 r. Umowa przewiduje, że łączna wartość projektów, które można zaliczyć do offsetu wynosi 9,7 mld dol., z czego koszt projektów, które ma wykonać LMC oszacowano na co najmniej 6 mld dol. Zobowiązania LMC mają zostać zrealizowane w trzech etapach w ciągu 10 lat, a wartość projektów w I etapie wynosi 3 mld dol.
Zdaniem NIK, strona polska nie była dobrze przygotowana do negocjacji umowy offsetowej. "Brak wiedzy i doświadczenia skutkował wadliwym wyborem projektów i zobowiązań wchodzących pierwotnie w skład umowy" - informuje NIK. Z tego powodu w latach 2004-2008 trzeba było zmieniać zarówno liczbę jak i wartość projektów. Według Izby skala zmian wskazuje, że Ministerstwo Gospodarki nie weryfikowało proponowanych projektów.
"W dodatku wynegocjowane zmiany nadal nie dają gwarancji uzyskania właściwych efektów pozostałych do wykonania zobowiązań.(...)Prace nad stworzeniem odpowiednich mierników podjęto dopiero w kwietniu 2008 r." - wskazuje NIK. Zwraca też uwagę na słabsze tempo wykonywania tzw. offsetu bezpośredniego, czyli dostaw uzbrojenia lub sprzętu wojskowego przedsiębiorstwom o szczególnym znaczeniu gospodarczo-obronnym w latach 2003 - 2008.
Jak podała NIK, nie zostało zrealizowanych ponad 10 proc. zobowiązań w I etapie realizacji, a do końca 2008 r. nie rozpoczęto realizacji projektów o łącznej wartości offsetowej 1,4 mld dol. Jako przykłady nierozpoczętych projektów NIK podała m.in.: system łączności radiowej "Tetra" i modernizację WZL w Bydgoszczy, które ma być centrum serwisowania F-16.
Według Izby, przyczyna leży po stronie polskich firm, które nie były przygotowane do prowadzenia negocjacji biznesowych. W efekcie zawarte umowy nie zawierały zapisów dotyczących przypadku przerwania realizacji zobowiązań. Tak było np. w przypadku ZM "Bumar - Łabędy".
Izba uspokaja jednak, że dotychczasowa realizacja umowy offsetowej nie zagraża wypełnieniu całości zobowiązań LMC.
Jak poinformował w czwartek resort, dotychczas minister gospodarki zaliczył na poczet wartości umowy offsetowej z LMC wykonanie zobowiązań o wartości ok. 5 mld dol., co stanowi 83 proc. całej umowy. (PAP)
jzi/ mmu/ bos/ jra/
