Płacenie bez podstawy prawnej za wykonane ponad limit zabiegi i badania oraz preferowanie przy podziale pieniędzy dużych i bogatych ośrodków - to główne zastrzeżenia, jakie ma Najwyższa Izba Kontroli do NFZ po przeprowadzonej w 2008 r. kontroli.
Mimo to inspektorzy pozytywnie oceniają wykonanie planu finansowego przez NFZ w ubiegłym roku.
Jak wynika z raportu NIK, główne zastrzeżenia dotyczą wydatkowania środków na świadczenia wykonane ponad limit określony w umowach. _ - Nie ma wciąż przepisów pozwalających na płacenie za usługi medyczne wykonane ponad limity określone w umowach między szpitalami a NFZ, których okres obowiązywania się zakończył. Dlatego wojewódzkie oddziały NFZ zawierały +ugody pozasądowe+ ze świadczeniodawcami, czyli szpitalami, przychodniami i lekarzami _ - poinformował rzecznik NIK Paweł Biedziak.
NFZ w 2008 r. wydał niespełna *50 mld zł *(realizując 94,3 proc. planu). Na podstawową opiekę zdrowotną zostało przekazanych 98,9 proc. zaplanowanej kwoty, na ambulatoryjną opiekę specjalistyczną - 93 proc., na leczenia szpitalne - 95 proc., rehabilitację leczniczą - 95 proc., na leczenie stomatologiczne - 92 proc., a na refundację leków - 99 proc.
Dlatego jedno z zaleceń pokontrolnych dotyczy podjęcia przez ministra zdrowia inicjatywy zmierzającej do znowelizowania ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, tak by była podstawa prawna do przekazywania środków za świadczeniach pozalimitowe.
_ - Z kontroli wynika, że +ugody pozasądowe+ NFZ zawierała ze szpitalami już po zakończeniu roku kalendarzowego. Pieniądze na ponadlimitowe zabiegi najczęściej pochodziły ze środków, których nie wydano na zaplanowane, ale niewykonane usługi. Ale na przykład w Podkarpackim Oddziale NFZ wykonano aż 99,6 proc. zaplanowanych i zakontraktowanych usług medycznych i dlatego wystąpił tam problem z płaceniem za usługi wykonane ponad limit _ - podkreślił Biedziak.
Zdaniem kontrolerów obowiązujące przepisy dzielenia pieniędzy preferują duże i bogate ośrodki, co prowadzi do sporej rozpiętości w realizacji planów. Przykładem ma być m.in. Mazowiecki NFZ, który w 2008 r. wydał tylko 89 proc. pieniędzy przeznaczonych na świadczenia medyczne, miał więc później z czego płacić za świadczenia ponad limit.
NIK zaleca więc Ministerstwu Zdrowia, by przeanalizowano i zmodyfikowano również obowiązujący obecnie sposób podziału środków pomiędzy Centralę a oddziały wojewódzkie NFZ. Prezesowi NFZ zalecono natomiast m.in. lepsze wykorzystanie środków przewidzianych w planie finansowym na zakup świadczeń zdrowotnych i przestrzeganie zasad wydatkowania zaplanowanych kwot w oddziałach wojewódzkich.
Z kontroli wynika też, że w minionym roku, w skali całego kraju koszty refundacji leków nie przekroczyły planu. Jednak w kilku wojewódzkich oddziałach NFZ wydano więcej, niż zakładano. Tak było m.in. w kujawsko-pomorskim NFZ - 101,2 proc. planowanej kwoty.
Kontrolerzy zwrócili też uwagę na to, że dla obcokrajowców NFZ ustalał cenę świadczeń medycznych niższą niż faktyczny koszt tej usługi. Nie uwzględniał bowiem w tych kosztach podwyżek wynagrodzeń dla pracowników służby zdrowia. - _ Z tego powodu Fundusz stracił blisko 5,6 mln zł _ - zaznaczył Biedziak.
