"Mam autyzm i mogę zachowywać się inaczej niż wszyscy" - to przesłanie kampanii społecznej, którą rodzice dzieci chorych na autyzm rozpoczęli w Olsztynie.
Autystyczne dzieci mają być wyposażone w identyfikujący gadżet: koszulkę, bransoletkę albo chusteczkę z napisem "Mam autyzm".
Jak powiedziała PAP dyrektorka Zespołu Placówek Edukacyjnych w Olsztynie Agnieszka Jabłońska celem kampanii jest oswojenie zdrowej większości z ludźmi cierpiącymi na autyzm.
"Chcemy poprzez kampanię uzyskać społeczną akceptację tak zwanych trudnych zachowań w miejscach publicznych. Pomysł wyszedł od rodziców, zmęczonych zbyt częstą krytyką syna czy córki i traktowaniem ich samych jako niewydolnych wychowawczo"- powiedziała dyrektor Jabłońska.
Do Zespołu Placówek Edukacyjnych w Olsztynie uczęszcza 480 dzieci z czego większość stanowią chorzy na autyzm. Są tu przedszkola integracyjne i specjalne, specjalna szkoła podstawowa i gimnazjum oraz szkoła przysposobienia do zawodu.
Pierwszym "oznaczonym" dzieckiem jest 12 - letni Jurek Kwiatkowski z autyzmem. Jurek od tygodnia nosi koszulkę z napisem "Mam autyzm".
Mama chłopca Eliza Kwiatkowska powiedziała PAP, że reakcje ludzi na ten sposób identyfikacji są pozytywne.
"Gdy byliśmy w supermarkecie a mój syn biegał, bo tak właśnie się zachowuje w miejscach publicznych, ludzie z zaciekawieniem patrzyli na identyfikującą koszulkę. Może nawet chcieliby zapytać co to jest ten autyzm, ale chyba zabrakło im odwagi"- podkreśliła. Dodała, że wiedza o autyzmie wśród Polaków jest mała.
"Wcześniej spotykałam się z nieprzychylnymi uwagami wobec mojego dziecka. Zdania typu +Jakie to niegrzeczne dziecko!+, czy +Jakie to niewychowane dziecko!+ bardzo bolą rodziców autystycznych dzieci. Chcemy, by dzięki kampanii ludzie poznali przyczyny zachowań dzieci"- powiedziała Eliza Kwiatkowska.
Dyrektor Jabłońska pytana czy koszulki z napisem "Mam autyzm" nie stygmatyzuje dzieci odpowiedziała, że podjęcie decyzji o włączeniu się w kampanię podejmują rodzice.
"Co to znaczy stygmatyzacja? Trzeba myśleć o rodzicach, którzy w pewnym momencie mogą nie wytrzymać emocjonalnie, rzadko spotykają się oni ze zrozumieniem i chęcią niesienia pomocy od ludzi postronnych. Za to często ludzie kierują do nich nieprzychylne uwagi czy chcą udzielać rad wychowawczych" - podkreśliła.
Osoby autystyczne inaczej niż przeciętny człowiek reagują na bodźce z zewnątrz; mają nietypowe zachowania. Zmysły osób autystycznych czyli smak, wzrok, słuch, dotyk mogą być albo nadwrażliwe na bodźce z zewnątrz albo za mało wrażliwe.
Dlatego, w zależności od stopnia wrażliwości, osoby te potrzebują wzmocnionych stymulacji, by móc zareagować na informację z zewnątrz albo wręcz przeciwnie - bodźce, które dla zwykłych ludzi przekazują neutralne informacje są dla nich bardzo silne.
Autystycy mogą być nadwrażliwi na dotyk, temperaturę, mogą odbierać proste dźwięki z zewnątrz jako zbyt hałaśliwe, mogą nie lubić jaskrawych kolorów albo wręcz przeciwnie wpatrywać się w światło żarówki, lubić ostre zapachy, na przykład farb czy benzyny.
Autystycy nie potrafią zapanować nad swymi emocjami, dlatego w miejscach publicznych mogą skakać, biegać, krzyczeć a osoby postronne nie rozumiejąc przyczyn zachowania uważają, że to skutki złego wychowania.
Osoby autystyczne często są bardzo wrażliwe i inteligentne, choć mogą nie umieć tego powiedzieć. Zdają sobie także sprawę ze swej inności. Tak jak Jakub Szałkowski 21-letni podopieczny Zespołu Placówek Edukacyjnych, który ma kłopot z wypowiedzeniem swych myśli, ale potrafi je zapisać przy pomocy komputera. Oto jego niektóre teksty: "Nie bójcie się nas, Tobie krzywdy nie zrobię", "Miłość jest głęboko w nas", Nie patrz na mnie zbyt długo, to mi przeszkadza", "Szanuj mnie, bo jestem życiem". (PAP)
ali/ dym/
