Organizacje górnicze z kilku krajów Europy wspólnie lobbują na rzecz przyjęcia w europarlamencie poprawek do unijnej propozycji na nowo regulującej zasady pomocy państwa dla górnictwa. Projekt Komisji Europejskiej środowisko górnicze uważa za niekorzystny.
"W celu przeprowadzenia akcji lobbingowej została zawiązana koalicja europejskich organizacji górniczych, reprezentująca łącznie ponad 178 tys. pracowników" - poinformował w poniedziałek PAP prezes Górniczej Izby Przemysłowo-Handlowej (GIPH), Janusz Olszowski.
Oprócz Izby, w skład koalicji weszły także: polski Związek Pracodawców Górnictwa Węgla Kamiennego, niemieckie Stowarzyszenie Węglowe (GVSt), Federacja Producentów Węgla Hiszpanii (Carbounion) oraz rumuński Związek Pracodawców Górnictwa (Patromin).
W miniony piątek polskie organizacje przesłały do polskich posłów zasiadających w komisjach ECON (gospodarczej i monetarnej) oraz ITRE (przemysłu, badań naukowych i energii) Parlamentu Europejskiego apel o podjęcie "zdecydowanego stanowiska w sprawie ochrony rodzimego węgla w Europie, poprzez poparcie lub odrzucenie rekomendowanych przez nas poprawek do projektu rozporządzenia".
Pozostałe organizacje tej nieformalnej koalicji wystosowały podobne apele do posłów reprezentujących ich kraje. "Mam nadzieję, że akcja przyniesie pozytywne rezultaty. Nie wyobrażam sobie bowiem, żeby europosłowie mogli zlekceważyć nasze postulaty" - powiedział prezes Olszowski.
Posiedzenia obu komisji Parlamentu Europejskiego zaplanowano na wtorek, 9 listopada. Posłowie mają głosować poprawki do propozycji rozporządzenia Rady UE w sprawie pomocy państwa, ułatwiającej zamykanie niekonkurencyjnych kopalń węgla kamiennego.
W ocenie środowiska górniczego, opracowany przez Komisję Europejską projekt tego rozporządzenia jest bardzo restrykcyjny dla górnictwa węgla kamiennego. "Wejście w życie tych przepisów oznacza w praktyce błyskawiczną likwidację górnictwa w Hiszpanii i w Niemczech" - oceniają przedstawiciele GIPH.
Propozycja KE jest również szkodliwa - ich zdaniem - z punktu widzenia polskiego górnictwa, ponieważ nie przewiduje możliwości udzielania pomocy budżetowej na inwestycje początkowe, czy zapewniające dostęp do zasobów węgla. W tym roku spółki węglowe dostały na te cele 400 mln zł z budżetu.
"Nie można w najbliższej przyszłości wykluczyć sytuacji, że ze względu na ceny węgla importowanego tego typu pomoc może okazać się opłacalna dla naszej gospodarki" - uważa Olszowski. Za utrzymaniem takiej możliwości w unijnych przepisach opowiada się też wiceminister gospodarki, Joanna Strzelec-Łobodzińska.
"W dyskusji, jaka toczy się w tej sprawie na forum UE, używamy wszelkich możliwych argumentów, aby utrzymać możliwość wspierania inwestycji początkowych. Wciąż mamy nadzieję, że się to uda, choć nie mamy wielu sojuszników, bo sprawa rozwoju górnictwa dotyczy wyłącznie Polski" - powiedziała w poniedziałek w Katowicach wiceminister.
Poprzednia dyrektywa w tej sprawie, dopuszczająca pomoc także na inwestycje, wygasa z końcem roku. W końcu lipca Komisja Europejska zaproponowała nową, dopuszczającą pomoc publiczną do 2014 r. tylko dla tych kopalń, które mają być w tym czasie zamknięte. Propozycję muszą zaakceptować kraje członkowskie Unii.
Polska jest największym producentem węgla kamiennego w UE. W pracach nad projektem rozporządzenia chciała utrzymania możliwości wpierania tego przemysłu. Na Polskę przypada ponad połowa unijnej produkcji węgla kamiennego, jednak to Niemcy i Hiszpania otrzymują w ramach pomocy państwa największe dotacje.
Jeśli niezmieniona propozycja KE zyska większość kwalifikowaną w Radzie UE, każda kopalnia otrzymująca pomoc od 2011 będzie musiała być zamknięta do 2014. Jeśli kopalnia nie dochowa terminu, będzie musiała zwrócić pomoc. Komisja zaproponowała nowy reżim od 2011 r. do połowy października 2014 r. i nowe bardziej restrykcyjne zasady. Niedozwolona będzie jakakolwiek pomoc na inwestycje. Niezależnie utrzymane mają być dotacje na oczyszczanie i zabezpieczanie kopalń.
Marek Błoński (PAP)
mab/ je/
