Polski eurodeputowany Bronisław Geremek (PD- demokraci.pl) wspólnie z hiszpańskim socjalistą Carlosem Gonzalezem zaproponowali w poniedziałek przeprowadzenie w drugiej połowie roku referendum konsultacyjnego, w którym Europejczycy odpowiedzieliby na pytania dotyczące przyszłości Unii Europejskiej.
"Nie chodzi o zadanie pytania, czy Europejczycy chcą unijnej konstytucji - tekstu skomplikowanego i trudnego do przetrawienia dla zwykłych obywateli, ale o zadanie trzech-czterech konkretnych pytań" - tłumaczył Geremek podczas posiedzenia komisji spraw konstytucyjnych w Parlamencie Europejskim.
Zaproponował, by jedno z pytań dotyczyło, czy Europejczycy opowiadają się za wspólną polityką zagraniczną i obronną, co oznaczałoby stworzenie europejskiej armii.
Referendum - jak proponują inicjatorzy - miałoby się odbyć tego samego dnia w całej Unii Europejskiej podczas portugalskiego przewodnictwa w UE, tak by jego wyniki mogły być wzięte pod uwagę przez unijnych przywódców podczas nowej Konferencji Międzyrządowej na temat nowego tekstu traktatu konstytucyjnego.
"Nie możemy znaleźć odpowiedzi (w sprawie traktatu) ponad głowami obywateli UE. Musimy ich dopuścić do głosu. Konstytucja została odrzucona we Francji i i Holandii, ale i w innych krajach są rozmaite niepokoje co do kształtu UE" - tłumaczył Geremk.
Wielu eurodpeutowanych zgodziło się, że inicjatywa jest dobrą odpowiedzią na deficyt demokratyczny w Unii Europejskiej. Wątpliwości dotyczyły kalendarza oraz prawnych i technicznych możliwości przeprowadzenia takiego referendum w całej wspólnocie. Dla niektórych inicjatywa jest nieco spóźniona, biorąc pod uwagę, że obecne niemieckie przewodnictwo już na szczycie w czerwcu chce przyjąć kalendarz przyjmowania nowego traktatu.
"Popieram tę inicjatywę, ale wymaga ona pogłębionej dyskusji. Byłoby lepiej nie używać określenia referendum, ale głosowanie konsultacyjne, bo referendum kojarzy się z ratyfikacją" - powiedział brytyjski liberał Andrew Duff, aktywny uczestnik prac Konwentu Konstytucyjnego UE. Z kolei francuska socjalistka Pervenche Beres zauważyła, że taka konsultacja, jeśli ma być wzięta pod uwagę przy opracowywaniu unijnego traktatu może oznaczać "zasadnicze zmiany" w stosunku do tekstu, jaki obecnie leży na stole.
"Technicznie da się przeprowadzić takie referendum, zaproponowany kalendarz jest bardzo dobry. PE koniecznie musimy je zainicjować" - przekonywał francuski deputowany Zielonych Gerard Onesta. Eurodeputowani uzgodnili, że w najbliższym czasie zdecydują, czy przyjmą raport, w którym wezwą Komisję Europejską i rządy państw UE do podjęcia inicjatywy Geremka i Gonzaleza.
Zwolennicy inicjatywy podkreślali, że jej powodzenie może być zagwarantowane tylko poprzez wczesne włączenie parlamentarzystów narodowych.
Inga Czerny (PAP)
icz/ ro/ rod/
