Prawie połowa Polaków, która uczestniczyła w czerwcowych wyborach do Parlamentu Europejskiego, deklaruje, iż uczyniła to z poczucia obywatelskiego obowiązku - wynika z przedstawionego w środę przez PE sondażu Eurobarometr.
Według sondażu, 44 proc. badanych Polaków odpowiedziało, że główną motywacją do wzięcia udziału w wyborach było poczucie obywatelskiego obowiązku. Średnio w Europie swoje motywacje określiło w ten sposób 47 proc. badanych. "Zawsze głosuję" odpowiedziało odpowiednio 40 proc. respondentów w całej UE i 34 proc. w Polsce. Reszta głosowała, by poprzeć partię polityczną, z którą sympatyzuje (24 proc. w UE i 14 proc. w Polsce) lub przeciwnie - by wyrazić niezadowolenie lub sprzeciw wobec polityki rządu.
Eurobarometr pokazuje też, że europejski wymiar głosowania wcale nie był najważniejszym argumentem dla tych, którzy wzięli w nim udział, więc ich głosu nie można traktować jako poparcia dla integracji. Tylko 19 proc. badanych Europejczyków i 10 proc. Polaków wskazało, że ich głos w wyborach może wpłynąć na politykę europejską.
Absencja w czerwcowych eurowyborach wyniosła w UE 57 proc. i była najwyższa od pierwszego powszechnego głosowania do PE w 1979 r. Jej powodem, jak interpretują wyniki Eurobarometru służby PE, był generalny brak zaufania albo zainteresowania polityką, a nie brak zaufania do Unii Europejskiej.
W wyborach do PE wzięło udział 43 proc. uprawnionych w całej UE, co stanowi spadek o 2,47 punktu procentowego w porównaniu do 2004 roku. Polska znalazła się w grupie państw Unii (obok Austrii, Bułgarii, Danii, Estonii, Finlandii, Irlandii, Łotwy, Niemiec, Słowacji i Szwecji), w których frekwencja była wyższa niż w poprzednich wyborach. Pięć lat temu, w pierwszych wyborach do PE w Polsce wzięło udział 20,87 proc. uprawnionych do głosowania; w tym roku 24,53 proc.
Na poziomie unijnym brakiem zaufania albo niezadowoleniem polityką w ogóle uzasadniło swoją nieobecność przy urnach 28 proc. tych, którzy nie głosowali. Poczuciem, że ich głos nic nie zmieni - 17 proc., tyle samo - brakiem zainteresowania polityką.
10 proc. ankietowanych Europejczyków stwierdziło, że nie byli wystarczająco poinformowani o możliwości głosowania. 8 proc. było niezadowolonych z pracy PE. Wymienione przez polskich wyborców powody kształtowały się podobnie, za wyjątkiem wskaźnika niezadowolenia z pracy PE, który w Polsce wyniósł 3 proc. i należy do najniższych w Europie.
Połowa z tych, którzy nie głosowali, zadeklarowała poparcie dla integracji europejskiej, co podaje w wątpliwość tezy, że niska frekwencja jest znakiem sprzeciwu wobec UE albo dowodem jej oddalenia od obywateli. Choć oczywiście głosują raczej ci, którzy deklarują przywiązanie do UE (prawie połowa z nich) niż eurosceptycy (co trzeci).
Z Eurobarometru wynika, że kampania wyborcza "w jakiejś formie" dotarła do 67 proc. obywateli UE, w tym do 73 proc. głosujących. Nie wiadomo, czy dotyczy to kampanii europejskiej prowadzonej przez PE, czy też kampanii na poziomie krajowym. Jednak fakt, że z jakąś formą przedwyborczego przekazu zetknęło się 61 proc. tych, którzy nie głosowali, i tak stawia pod znakiem zapytania skuteczność tej kampanii. 70 proc. głosujących oświadczyło, że decyzję o udziale podjęło na wiele miesięcy przed wyborami.
Eurobarometr wskazuje, o jakich wyborców warto będzie powalczyć przed eurowyborami za pięć lat: tych, którzy zdecydowali się nie brać udziału dopiero w ostatniej chwili (stanowili jedną trzecią niegłosujących), oraz tę jedną trzecią aktywnych politycznie wyborców, głosujących w wyborach krajowych, która nie wzięła udziału w głosowaniu do PE.
Sondaż przeprowadzono w 27 krajach UE wśród 26,8 tys. osób z czynnym prawem wyborczym, w dniach 12 czerwca - 6 lipca br.
Inga Czerny (PAP)
icz/ ro/ jbr/
