# dochodzi reakcja AI i wypowiedź prezesa Memoriału #
22.10. Strasburg (PAP) - Amnesty International (AI) z entuzjazmem przyjęła w czwartek decyzję Parlamentu Europejskiego o przyznaniu Nagrody imienia Andrieja Sacharowa za rok 2009 aktywistom z rosyjskiej organizacji Memoriał.
Sacharow był założycielem tej organizacji, walczącej o przestrzeganie praw człowieka w krajach byłego ZSRR.
O przyznaniu nagrody zdecydowała w czwartek Konferencja Przewodniczących grup politycznych PE.
"Nagrodę Sacharowa za 2009 rok za wolność myśli otrzymują Ludmiła Aleksiejewa, Oleg Orłow i Siergiej Kowalow jako reprezentanci stowarzyszenia Memoriał i innych obrońców praw człowieka w Rosji" - poinformował przewodniczący PE Jerzy Buzek.
Memoriał został założony pod koniec lat 80. jako inicjatywa mająca doprowadzić do budowy centrum pamięci ofiar represji stalinowskich. Na czele organizacji stanął Sacharow. Po rozpadzie ZSRR Memoriał rozszerzył działalność i stał się organizacją praw człowieka, która propaguje "dojrzałe społeczeństwo obywatelskie i demokrację opartą na zasadzie państwa prawa" i w ten sposób chce zapobiegać powrotowi do totalitaryzmu. Zabiega o przestrzeganie fundamentalnych praw człowieka w państwach poradzieckich, takich jak Azerbejdżan, Armenia, Gruzja, Tadżykistan, Mołdawia, Rosja i Ukraina.
"Memoriał w pełni zasługuje na tę nagrodę. Skupia ludzi wielkiej odwagi, którzy gotowi są ryzykować własnym życiem w imię walki o prawa człowieka. Dając Memoriałowi tę nagrodę, wspieramy go w działaniach obrony podstawowych wolności i walki o demokrację" - powiedział polski eurodeputowany Jacek Saryusz-Wolski (PO), który w imieniu chadecji zgłosił Memoriał do nagrody.
W rozmowie z PAP tłumaczył, że Memoriał najbardziej spośród wszystkich kandydatów uosabia ideały nagrody. "To jest organizacja, która mówi prawdę o Katyniu" - dodał.
"Nagroda ma wyrazić uznanie dla działaczy praw człowieka, którzy pracują w Rosji w szczególnie trudnych warunkach" - uważa Nicola Duckworth z AI.
Według AI zabójstwo Natalii Estemirowej, koleżanki Orłowa i Kowalowa z Memoriału, w czerwcu tego roku, zwróciło uwagę świata na zagrożenie, w jakim żyją obrońcy praw człowieka w Rosji, zwłaszcza na Północnym Kaukazie.
Prezes Memoriału Orłow przyznał, że nagroda jest wyróżnieniem i uznaniem dla ich pracy.
"Staramy się osiągać konkretne efekty w obliczu ogromnego bezprawia. Czasami, gdy uda nam się uratować życie tylko kilku osób, może się to wydawać niewielką liczbą. Nagroda Sacharowa, poprzez uznanie, które sobą reprezentuje, podnosi nas na duchu" - powiedział.
"W przeszłości sądziliśmy, że takie nagrody będą chronić nas i stanowić zabezpieczenie życia dla osób pracujących w niebezpiecznych warunkach. Jednak po zabójstwie Anny Politkowskiej (dziennikarki i działaczki zamordowanej w Moskwie 7 października 2006 roku - PAP) obawiamy się, że żadna nagroda ani szersza sława nie jest w stanie ochronić życia obrońców praw człowieka w Rosji" - dodał.
Nagroda na rzecz wolności myśli im. Andrieja Sacharowa przyznawana jest od 21 lat osobom i organizacjom, które - tak jak rosyjski patron nagrody - stawały w obronie praw człowieka, walczyły z prześladowaniami i niesprawiedliwością.
Uroczystość jej wręczenia odbędzie się na posiedzeniu PE 16 grudnia w Strasburgu.
W ubiegłym roku nagrodę otrzymał chiński dysydent Hu Jia (czyt. Hu Dzia), a w 2007 adwokat broniący ofiar sudańskiego reżimu Salih Mahmud Osman. W 2006 roku laureatem został ówczesny lider białoruskiej opozycji Alaksandr Milinkiewicz, a w poprzednich latach także międzynarodowa organizacja Reporterzy bez Granic, "Kobiety w bieli" z Kuby oraz walcząca o prawa człowieka w Nigerii Huawa Ibrahim. W 2004 roku nagrodę otrzymał niezależny Białoruski Związek Dziennikarzy. (PAP)
klm/ icz/ mc/
